ΝΕΚΡΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ

ΝΕΚΡΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ

Ποιός θά τό περίμενε στ’αλήθεια, τό ιερό Γερόντιο τής παραθρησκευτικής οργανώσεως τού Καντιώτη, ο Σωτηρόπουλος, ότι θά έφτανε τή δόξα τού Άρειου καί τού Νεστόριου. Ότι αυτός ο αναιδέστατος θα «ταπείνωνε» τόσο πολύ τήν Θεοτόκο. Διότι σύμφωνα μέ τίς θεωρίες του η Παναγία μας δέν είναι Θεοτόκος. Καί ο Ιησούς Χριστός δέν είναι Θεάνθρωπος, ο Σωτήρας μας. «Tὸ Σῶμα καὶ τὸ Aἷμα τοῦ Xριστοῦ εἶνε στοιχεῖα κτιστά, δημιουργημένα, ὄχι ἄκτιστα». Ο ΑΘΕΟΦΟΒΟΣ. Εδώ αποκαλύπτεται η κενοδοξία μιάς ολόκληρης ζωής. Ό,τι έχει συγκεντρωθεί στή ζωή, η κενοδοξία τούς δίνει μιά καί τά γκρεμίζει.

Από τήν Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο υπάρχει η φράση : «Εν δύο φύσεσιν ασυγχύτως, ατρέπτως, αδιαιρέτως, αχωρίστως». Η ανθρώπινη φύση ως ανυπόστατη υπήρξε στήν υπόσταση τού Λόγου καί έγινε καί αυτή φύση Του, όπως είναι η Θεότης. Ιωάν. Δαμασκηνού Έκδ. Ακρ. Ορθ. Πίστεως, 3.,11 PG 94, 1024 AB.

Η ανθρώπινη φύση, τήν οποία προσέλαβε ο Λόγος, δέν είναι ιδιοσύστατη υπόσταση, υφιστάμενη καθ’εαυτή. Έχει ως υπόσταση από τήν αρχή τής πρόσληψής της στή μήτρα τής Παναγίας τήν υπόσταση τού Λόγου. Έτσι οι δύο φύσεις δέν κάνουν δύο πρόσωπα ή δύο Υϊούς, ένας είναι ο Υϊός, τού Πατέρα πού είναι γέννημα αΐδιο καί ο ίδιος γίνεται μέ την πρόσληψη τής ανθρώπινης φύσης Υϊός τής Παναγίας. Υπάρχει μία υπόσταση πού είναι φορέας δύο φύσεων. Η ένωση τούτη καλείται υποστατική. Σέ αντίθεση μέ τήν ένωση τών δύο υποστάσεων κατά τον Νεστόριο η οποία έγινε σέ μιά σχέση συνάφειας, ηθικής καί βουλητικής. Ματσούκας Δογματική Τόμος 2 σελ 263.

Η πνευματική όρασις είναι η θεωρία.

Καί όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο φίλος Οδυσσέας, τό Σώμα καί τό Αίμα τού Κυρίου είναι Άκτιστα : "Πως θειου Σωματος και Αιματος, ο πηλος μετεχω και αφθαρτοποιουμαι;"."οις ζωουται και θεουται πας ο τρωγων σε και πινων εξ ειλικρινους καρδιας", "Θεου το σωμα και θεοι με και τρεφει, θεοι το πνευμα, τον δε νουν τρεφει ξενως".

Ο ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ! Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ! ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΤΙ ΘΑ ΠΕΙ ΣΤΗ ΘΕΟΤΟΚΟ ΟΤΑΝ ΕΡΘΕΙ Η ΩΡΑ ΤΟΥ. ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΡΓΕΙ.

Αμέθυστος

Επιχειρείται από κάποιους σκοτεινούς κύκλους η μετατροπή της Ελλαδικής Εκκλησίας σε θεραπαινίδα της νέας τάξεως πραγμάτων.

Λυκούργος Νάνης.

Και ενώ αυτά τα αίσχη συμβαίνουν με το μάθημα των Θρησκευτικών,κι ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΔΗΜΑΡ αγωνίζονται λυσσωδώς για την περιθωριοποίηση της Εκκλησίας κάποιοι γνωστοί και μη εξαιρετέοι μητροπολίτες και λαικοί που από πολλού χρόνου έχουν αποσπάσει τα εύσημα της ψευτοπροοδευτικής, αντιχριστιανικής και εθνομηδενιστικής εγχώριας υποκουλτούρας εκτοξεύουν επιλεκτικά τα βέλη τους στον εύκολο στόχο τουτέστιν στη Χρυσή Αυγή όπως απαιτεί το δυσώνυμο πολιτικώς ορθό, γνήσιο παράγωγο του νεοταξισμού! Διοργάνωσαν μάλιστα και σχετική ημερίδα στο αμφιθέατρο της Νομικής σχολής Αθηνών με θέμα τον αντιχριστιανικό νεοπαγανισμό της Χρυσής Αυγής. Και τυφλώ δήλον ότι η ιδεολογία του εν λόγω κόμματος αφίσταται ουσιωδώς της χριστιανικής διδασκαλίας και την αντιστρατεύεται.

Αλλά απ την άλλη μεριά αποτελεί πρόκληση να πλειοδοτούν σε αντιχρυσαυγιτισμό κάποιοι και να σιωπούν σκανδαλωδώς για τον άθλιο πόλεμο που έχουν ανοίξει κατά της Εκκλησίας τα βρίθοντα αντιεκκλησιαστικού μένους πρώην απο-κόμματα και νυν κόμματα των οποίων ηγούνται οι γνωστοί και μη εξαιρετέοι κύριοι Τσίπρας και Κουβέλης.

Τους εν θέματι κυρίους ενώ τους χωρίζουν διαφορές πολιτικής φύσεως εν τούτοις τους ενώνει η πολεμική κατά της Εκκλησίας. Πολεμική που άπτεται της δυναμικής παρουσίας της Εκκλησίας στη δημόσια ζωή των νεοελλήνων. Και λύσσαξαν προκειμένου να επιτύχουν στο στόχο τους. Κοάζουν οι ψευτοπροοδευτικοί βάτραχοι για το γεγονός της μισθοδοσίας του κλήρου απ το κράτος ΚΑΤΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ του τελευταίου υποχρέωση. Αν υφίσταται σήμερα ελεύθερο νεοελληνικό κράτος προκειμένου ελευθέρως να ανοηταίνουν με τα λεγόμενά τους οι κυρίες Ρεπόύση, Γιαννακάκη και οι κύριοι Τατσόπουλος, Ψαριανός, Θεοδωρίδης και σία αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη θυσία εκατοντάδων ανωτέρων και χιλιάδων κατωτέρων κληρικών όπως μαρτυρεί η Ιστορία για όσους δεν τη μελετούν με τις παραμορφωτικές διόπτρες του μαρξισμού και του διεθνισμού βεβαίως-βεβαίως!

Επιθυμούν διακαώς και το έχουν μάλιστα διακηρύξει τη μετατροπή του μαθήματος των θρησκευτικών σε στοιχεία θρησκειολογίας. Αυτόν το σκοπό εξυπηρετεί και ο συνήγορος της νέας τάξης συγγνώμην του πολίτη ήθελα να πώ! Με πολλή χαρά αναμένουν αγωνιωδώς να δουν την αποκαθήλωση των θρησκευτικών συμβόλων απ τα δημόσια καταστήματα. Μας θέλουν χωρίς ταυτότητα θρησκευτική, εθνική και πολιτιστική όπως και οι παγκοσμιοποιητές τους οποίους εν τούτοις κατακρίνουν όταν αναφέρονται στην οικονομική διάσταση της παγκοσμιοποίησης την οποία ταυτίζουν με το νεοφιλελευθερισμό και δικαίως.

Και διερωτάται ευλόγως κανείς: ποια η ουσιαστική αντίδραση των ποιμένων απέναντι στην αντιεκκλησιαστική αριστερής προελεύσεως λαίλαπα; Την απάντηση την παίρνουμε καθημερινά διαβάζοντας πότε για τις περιχαρείς δηλώσεις εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ για το γεγονός ότι της Ελλαδικής Εκκλησίας ηγείται ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, πότε για τις καταιγιστικές δηλώσεις μητροπολιτών κατά της Χρυσής Αυγής, πότε για τα συνέδρια της διαβόητης βολιώτικης ακαδημίας με θέμα τη σχέση εθνικισμού και Εκκλησίας, πότε για το ότι οι αριστεροί είναι πιο καλοί χριστιανοί απ τους δεξιούς sic ενώ στα μάτια του Θεού δεν υφίσταται διαχωρισμός σε καλύτερους και λιγότερο καλούς χριστιανούς με βάση την πολιτική τους ιδεολογία κ.ο.κ.

Σχεδιάζουν μάλιστα να διοργανώσουν και σχετικό συνέδριο για τις σχέσεις της αριαστεράς με την Εκκλησία όπως έγραψε σχετικά και ο Ορθόδοξος Τύπος. Προφανώς αποτελεί αναβίωση του παλαιότερον διεξαχθέντος χριστιανομαρξιστικού διαλόγου. Όλα τα παραπάνω καθώς και άλλα πολλά προκαλούν βάσιμες υποψίες ότι επιχειρείται από κάποιους σκοτεινούς κύκλους η μετατροπή της Ελλαδικής Εκκλησίας σε θεραπαινίδα της νέας τάξεως πραγμάτων. Τα στοιχεία που θεμελιώνουν τον παραπάνω ισχυρισμό είναι πάμπολλα, διασταυρωμένα και τεκμηριωμένα. Κάποιοι ποιμένες, ανεπιγνώστως προφανώς, στοιχούνται σ αυτήν τη λογική. Τα πιστά μέλη της Εκκλησίας έχουν χρέος να επισημαίνουν κατ αρχήν και ακολούθως να στηλιτεύουν κάθε απόπειρα μετατροπής της Εκκλησίας σε εργαλείο εξυπηρέτησης των σχεδίων που στοχεύουν στην ομογενοποίηση των πάντων και στη δικτατορία του πολιτικώς ορθού.

aktines.

Παγκόσμια πρώτη για το τσιπάκι λοιπόν… εκεί που οι άνθρωποι λογίζονται “σκουπίδια” και βασιλεύει ο “αντίχριστος*” - Κυριολεκτικά

Αναμενόμενο ότι ο πλανητικός φασισμός θα έκανε και το τεχνολογικό του άλμα στην καρδιά της θηριωδίας. Εδώ και λίγες ημέρες, χωρίς κανένας από την “πολιτισμένη” δύση να δώσει δεκάρα, οι γυναίκες – αντικείμενα της Σαουδικής Αραβίας είναι τα πειραματόζωα. Εάν οποιαδήποτε γυναίκα επιχειρήσει να περάσει τα σύνορα, ο “κηδεμόνας” της, ενημερώνεται με SMS στο κινητό του τηλέφωνο!

Χωρίς καν να χρειάζεται κάποια αίτηση από τον αφέντη. Αυτόματα ενεργοποιήθηκε αυτή η νέα εξευτελιστική διαδικασία, που δίνει την εφιαλτική διάσταση στην επερχόμενη “νέα τάξη”.

Ήταν το κατάλληλο μέρος. Εκεί που η ζωή της γυναίκας είναι άνευ αξίας. Η γυναίκα απαγορεύεται ακόμα και να οδηγεί, ούτως ή άλλως απαγορευόταν και να ταξιδέψει εάν ο “αφέντης” δεν υπέγραφε το περιβόητο κίτρινο χαρτί, την άδεια ταξιδίου δηλαδή.

Η φρικτή αυτή πραγματικότητα έγινε γνωστή από τον ίδιο τον σύζυγο γυναίκας, όταν επιχείρησαν να συνταξιδέψουν εκτός χώρας. Τότε έκπληκτος ο σύζυγος είδε SMS στο κινητό του που τον ενημέρωνε ότι η γυναίκα του “ετοιμαζόταν να βγει εκτός συνόρων”!!

Όταν το θέμα πήρε διαστάσεις από την γνωστή ακτιβίστρια που “τόλμησε” να απαιτήσει το δικαίωμα στην οδήγηση, την Manal Al Sharif, οι αρχές παραδέχτηκαν την ύπαρξη του νέου προγράμματος, δίνοντας μάλιστα την ανάλογη κτηνώδη εξήγηση:

Το κάναμε, επειδή πριν λίγο καιρό μία γυναίκα έφυγε από την χώρα επειδή ασπάστηκε τον Χριστιανισμό!! Γεγονός βεβαίως που τιμωρείται με θάνατο. Εμ τι σόι “Αντίχριστοι” θα έφερναν το τσιπάκι;

Μόνο που στην συγκεκριμένη περίπτωση, η γυναίκα δεν ασπάστηκε τίποτα, αλλά δραπέτευσε από τον σαδιστή σύζυγο της για να γλιτώσει την ίδια της την ζωή. Με αποτέλεσμα ο “αφέντης” να διαμαρτυρηθεί στις αρχές και να συκοφαντήσει μάλιστα δύο κακομοίρηδες Λιβανέζους ως “ηθικούς αυτουργούς που την προσηλύτισαν και τώρα σαπίζουν στην φυλακή…

Αυτή την τραγική ιστορία εκμεταλλεύθηκαν οι ισλαμοφασίστες για να “περάσουν” αυτό το μέτρο – εφιάλτη για την ανθρωπότητα. Και στα δυτικά ΜΜ”Ε”, άχνα.

Το ότι οι ισλαμοφασίστες στην Συρία εισηγήθηκαν πριν καν πάρουν την χώρα στα νύχια τους, να απαγορευθεί το δικαίωμα οδήγησης σε γυναίκες, είναι ενδεικτικό του τι έρχεται και τι πρέπει να γκρεμίσουμε με νύχια και με δόντια.

Διαβάστε και το ρεπορτάζ του Al Arabiya.

*What is the punishment for practicing Christianity in Saudi Arabia?

Answer:

Saudis face the death sentence and expatriate Christians can face beatings, imprisonment and deportation. (Wiki-answers)

olympia

Η "ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ" ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ!

 Ο ΟΣΙΟΣ ΣΙΣΩΗΣ ΘΡΗΝΕΙ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
«Ορών σε, τάφε, δειλιώ σου την θέαν και καρδιοστάλακτον δάκρυον χέω, χρέος το κοινόφλητον είς νουν λαμβάνων, πως ουν μέλλω διελθείν πέρας τοιούτον Αι, αι, θάνατε, τις δύναται φυγείν σε».

Ατενίζοντας τις κάρες των κεμοιμημένων μοναχών, συλλογίζεσαι πόσο σύντομη είναι η παρούσα μας ζωή. Ματαιότης ματαιοτήτων τα πάντα ματαιότης. Για αυτό πέραν από το να ασχολούμαστε 24 ώρες με την ύλη και το σώμα μας ας ξεκινήσουμε να αφιερώνουμε έστω και 5 λεπτά κάθε μέρα για την ψυχή μας και την αιωνιότητα...:

Ανθολόγια ή πανέρια με οχιές;

Δημήτρης Νατσιός
Δάσκαλος, Κιλκίς
«Ένα βράδυ η γιαγιά μου κάπνιζε το μαύρο της πούρο, ενώ εγώ μισοκοιμόμουν μακάρια στη ζεστή αγκαλιά της». (Ανθολόγιο Ε’-Στ’ Δημοτικού, σελ. 85).
Βεβαίως, όσοι τουλάχιστον είμαστε πάνω από τα σαράντα και «προλάβαμε» εκείνες τις ολοζωής μαυροντυμένες γριούλες, τις μανάδες ή τις κυρούλες των περισσοτέρων από μας, που ανάβανε-ακούραστες-τα καντήλια στα ταπεινά ξωκλήσια και στα ερημομονάστηρα της Ελλάδας, αυτήν την εικόνα φυλάξαμε στην μνήμη μας: Να μας νανουρίζουν, καπνίζοντας
μαύρα πούρα, από την Κούβα, γιατί δεν καταδέχονταν τα παρακατιανά…
«-Μπορεί η γερόντισσα που πέθανε να πήγε στην Κόλαση.
-Λες; Η Κλάρα έγνεψε με το κεφάλι της.
-Το δίχως άλλο θα πήγε στην Κόλαση, γιατί μάλωνε όλα τα παιδιά της πολυκατοικίας. Κι επειδή πρέπει να πάει στην Κόλαση, κλαίνε όλες οι φίλες της. Έτσι θα είναι. Κι εγώ αυτό το νομίζω πολύ σωστό. Και όταν έκανα να ρωτήσω, αν οι διάβολοι θα ψήσουν στην Κόλαση τη γριά, μας είπε χαμηλόφωνα ο πατέρας:
-Σιωπή! Πολλά λέτε!»(Ανθολόγιο, Ε’-Στ’ Δημοτικού, σελ. 134). Ούτε το «φοβερόν μυστήριον» του θανάτου δεν σέβονται οι «καντιποτένιοι», που αποφασίζουν το τι θα διδάσκονται τα παιδιά του προδομένου λαού μας. Και υποτίθεται ότι στο «Ανθολόγιο», το λέει και η λέξη, βάζεις τα άνθη της λογοτεχνίας, ό,τι καλύτερο ιστόρησε ο κάλαμος των μαϊστόρων του λόγου, το ακροθίνιον.
Γιαγιάδες με πούρα, που ψήνονται στην κόλαση, «διαβόλια και τριβόλια», μαγαρισιές και δαιμονολογίες, τι δουλειά έχουν με 11χρονα παιδιά;
Στο παλιό «Ανθολόγιο-προ του 2006-εξαιρετικό και όντως ανθο-λογία (η λέξη «λογία», στην εκκλησιαστική γλώσσα σημαίνει συλλογή, έρανο… «περί δε της λογίας…», γράφει ο απόστολος Παύλος στους Κορινθίους, Α’ επ., στο 16,1), διδάσκαμε κείμενα με ιθαγένεια και οσμήν ευωδίας πνευματική. Κόντογλου (Βασίλειος ο Μακεδών), Ναταλία Μελά (για τον αετό της Μακεδονίας, Παύλο), Βενέζης, Πετσάλης (για τον Ρήγα), Βαλαωρίτης, Μόντης, Πηνελόπη Δέλτα («τα μυστικά του Βάλτου), Ελύτης, Μυριβήλης, Ψαθάς, «του νεκρού αδελφού», «ο Διγενής», «της Άρτας το γιοφύρι». Όλα τα πέταξαν, διότι τα κρυμμένα στα κελάρια του πατρογονικού μας σπιτιού, καλούδια της ρωμαίικης παράδοσης, εξαίσια και άφθονα, οι ιθύνοντες τα βλέπουν με φθόνο και όχι «α-φθόνως». (Να προσεχθεί η στάση του πατέρα στο προαναφερθέν κείμενο). «Τα μάτια του Χριστού ήταν γλυκά. Τα μάτια του γατιού ήταν γλυκά. Ο Χριστός και ο δράκος». (σελ. 166). Ένα Κινεζάκι, ο Τα Κι Κο, «γιορτάζει» τα Χριστούγεννα στην Ευρώπη (μάλλον στην Ελλάδα). Την ημέρα της γιορτής, επειδή «ο αξιότιμος κύριος Χριστός δεν φαινόταν πουθενά», του έδωσαν μία εικόνα του Χριστού. Την πήρε στο δωμάτιό του, ζωγράφισε έναν κινέζικο δράκο, μάζεψε κι ένα γατί, που ήταν στο παράθυρό του και ξεκινά η βλάσφημη σύγκριση. Τα μάτια «του αξιότιμου κυρίου Χριστού» με «τα μάτια του γατιού». (Ο εισαγγελέας καλώς άσκησε ποινική δίωξη στην βλάσφημη συμμορία του «Coprus Christi». Mε την κατ’ εξακολούθησιν όμως βλασφημία που «εγκαταβιώνει» στα σχολικά βιβλία και δηλητηριάζει αθώες παιδικές ψυχές, τι θα γίνει; Ως πότε θα ανεχόμαστε την Πνευματική Γενοκτονία»;).
«Συνθέστε και σεις ένα νανούρισμα για χταπόδια» (Ανθολόγιο Γ’-Δ’ Δημοτικού, σελ. 22). Εδώ ξεπερνάμε την ανοησία και αγγίζουμε τα όρια της σχιζοφρένειας. Στην παγκόσμιο λογοτεχνία ουδείς νανούρισε χταπόδια, σουπιές, καλαμαράκια και λοιπά μαλάκια.
Ερώτηση: Γιατί δεν ζήτησαν, από τους εμβρόντητους μαθητές, να βρουν ένα παραδοσιακό νανούρισμα, από τα εξοχότερα δείγματα της δημοτικής μας ποίησης-«το τελεσφορώτατον όργανον της Εθνικής αγωγής, η εκτρέφουσα και συντηρούσα το εθνικόν φρόνημα», όπως γράφει ο μεγάλος μας λαογράφος Νικόλαος Πολίτης στον πρόλογο του βιβλίου του «Δημοτικά Τραγούδια»;
Η απάντηση είναι απλή: αν κόψεις τις ρίζες (την Παράδοση) τα κλαδιά ξεραίνονται και οι καρποί σαπίζουν και γίνονται «οι πολιτείες λημέρια των ακαθάρτων και ταμπούρια των κιοτήδων». (Παλαμάς).
Στα παλιά Ανθολόγια υπήρχε ένα νανούρισμα, που έλεγαν οι γιαγιάδες μας, οι παλιές, «οι καθυστερημένες» και όχι οι ψιμυθιωμένες, οι προοοδευμένες «εσχατόγριες» των ημερών μας, που θέλουν να τις προσφωνούν με τα «μικρά» τους ονόματα-μην τις θυμηθεί ο Χάρος-και «νανουρίζονται» με τον Σουλεϊμάν…
«Κοιμήσου συ, μωράκι μου, σε κούνια καρυδένια
Σε ρουχαλάκια κεντητά και μαργαριταρένια
Έλα, Χριστέ και Παναγιά, και παρ’ το στους μπαξέδες
Και γέμισε τους κόρφους του λουλούδια μενεξέδες.
Κοιμήσου συ, παιδάκι μου, κι η μοίρα σου δουλεύει
Και το καλό σου ριζικό, σου κουβαλεί και φέρνει
Κοιμάται νιο, κοιμάται νιο, κοιμάται νιο φεγγάρι
Κοιμάται το παιδάκι μου στ’ άσπρο το μαξιλάρι.
Ο ύπνος τρέφει τα παιδιά κι η γεια τα μεγαλώνει
Και η Κυρά η Παναγιά τα καλοξημερώνει».
Θα άφηναν οι «γραικύλοι της σήμερον» τραγούδι-νανούρισμα που μιλά για τον Χριστό και την Παναγιά; Πλήττεται η πολυπολιτισμικότητά τους και δεν προσιδιάζει με τις αρχές του Ολυμπισμού, για να θυμηθούμε και την αβάσταχτη θερινή ελαφρότητα.
Τέλος πάντων. Να μην συνεχίσω, γιατί μαυρίζει η ψυχή μας. Το ερώτημα που συνεχώς εγείρεται είναι «τι κάνετε εσείς οι δάσκαλοι;». Σωστό. Δάσκαλος με στοιχειώδη πνευματική εντιμότητα δεν διδάσκει τέτοια ρυπαρογραφήματα. Φοβάμαι όμως, τώρα που έρχεται η αξιολόγηση από διευθυντή και σχολικό σύμβουλο-πλην λαμπρών εξαιρέσεων, οι περισσότεροι είναι φερέφωνα της κυρίαρχης, νεοταξικής ιδεολογίας-οι δάσκαλοι θα συμμορφώνονται με τις άνωθεν οδηγίες και υποδείξεις, θα αυτολογοκρίνονται ή θα σιωπούν. Θα δεχόμουν ευχαρίστως την αξιολόγηση, αλλά πρέπει πρώτα να αξιολογηθεί και να κατεδαφιστεί το κράτος της ανομίας και της αναξιοκρατίας που μολύνει και την Παιδεία. Δεν δέχομαι καμμιά αξιολόγηση, γιατί τώρα αξιολογώ εγώ- ο λαός- το υπουργείο και εισηγούμαι την απόλυση όλων των ανίκανων που διέλυσαν τα σχολεία.
Και για να κατανοήσουμε και εμείς οι δάσκαλοι του καινού (ή κενού) σχολείου, που ευαγγελιζόταν η πρώην «δελφίνα» του ΠΑΣΟΚ, τι σημαίνει δάσκαλος, με τόλμη και αρετή, που θυσίαζε, όχι μισθούς και δώρα, αλλά την ίδια του τη ζωή για την πατρίδα, παραπέμπω σε μια «δασκαλίτσα» του Μακεδονικού Αγώνα: την Αγγελική Φιλιππίδου. Το 1906 οι Κομιτατζήδες επιτίθενται στο χωριό Κλεπούσνα των Σερρών, στο οποίο υπηρετεί η Αγγελική και ο σύζυγός της, ως δάσκαλοι. Πολιορκούν και το σπίτι τους. Οι δύο σύζυγοι αμύνονται. Η Αγγελική τραυματίζεται στο γόνατο. Αφήνω τον λόγο στην Αθηνά Τζινίκου-Κακούλη, στο βιβλίο της «Η Μακεδόνισσα στο θρύλο και την ιστορία» (σελ. 336).
«Έδωσε ο Θεός τη μέρα κι οι Βούλγαροι εγκατέλειψαν την Κλεπούσνα. Όταν έφτασε ο Πρόξενος Σερρών Σαχτούρης, η Αγγελική παρά τους πόνους παρακάλεσε να μη μεταφερθεί απ’ ευθείας στο νοσοκομείο Σερρών, αλλά να την τοποθετήσουν σε φορείο και να σταματούν στην πλατεία κάθε χωριού, να συγκεντρώνονται οι κάτοικοι και να τους μιλά. Οι χωρικοί τη φορτώθηκαν και κίνησαν να τη σώσουν. Το αίμα της στην τραγική εκείνη πορεία σταγόνα σταγόνα έβαφε την μακεδονική γη και γίνονταν αρραβώνας με τη λευτεριά… Πέρασαν έτσι πολλά χωριά. Οι άνθρωποι ξεμύτιζαν τρομαγμένοι από τα σπίτια τους να δούνε τι συμβαίνει. Κι άκουγαν από το στόμα της ηρωίδας να τους λέει με όση δύναμη της έμενε, πως αισθάνεται ευτυχής, που προσφέρει το αίμα της για την πατρίδα και να τους καλεί όλους, άντρες, γυναίκες, γέρους και παιδιά, να πάρουν όπλα, τσεκούρια και πέτρες και να εγερθούν κατά των Κομιτατζήδων.
Στις Σέρρες τα πλήθη συνέρρεαν στο νοσοκομείο και μ’ ευλάβεια της ασπάζονταν το χέρι, που όλο και πάγωνε, καθώς ο Αρχάγγελος κοντοζύγωνε. Έπειτα τη μετέφεραν στο νοσοκομείο Θεσσαλονίκης. Οι προσπάθειες των γιατρών δεν μπόρεσαν ν’ αποτρέψουν το μοιραίο. Εκεί η ηρωίδα άφησε την τελευταία της πνοή με το όραμα της λευτεριάς στα βασιλεμένα της μάτια».

ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Ο ΙΑΤΡΟΣ

ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΥΝΕΒΗ ΣΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ; ΠΟΙΟΙ ΤΟ ΟΡΓΑΝΩΣΑΝ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ;

Ο βρώμικος ρόλος των Εβραιοσιωνιστών, το «υποχείριο» Ιωαννίδης και ο άτολμος Παπαδόπουλος!

Ο ρόλος του Σιωνισμού στην επιβολή του Ιωαννίδη το 1973 με τα γεγονότα του Πολυτεχνείου - Η σχέση με τον Πόλεμο του Γιόμ Κιπούρ τον Οκτ. του 1973 και τη Διχοτόμηση της Κύπρου το καλοκαίρι του 1974

Στίς 6 Οκτωβρίου του 1973 στο Ισραήλ γιόρταζαν το Γιόμ Κιπούρ, μία εβραική γιορτή. Αυτή τη μέρα διάλεξαν ο Αιγύπτιος Ανουάρ Σαντάτ και ο Σύριος Άσσαντ για να τους επιτεθούν. Το Ισραήλ δεν περίμενε αυτή την επίθεση παρ’ όλο που είχε πληροφορίες γιά αυτήν. Οι εχθροπραξίες κράτησαν περίπου ένα μήνα γιά να καταλήξουν σε ειρηνευτική συμφωνία στις 19 Νοεμβρίου του 1973. Στό διάστημα αυτό οι Αιγύπτιοι κατόρθωσαν να πάρουν πίσω τη χερσόνησσο του Σινά που είχαν χάσει το 1967, στον πόλεμο των έξη ημερών. Ένας από τους παράγοντες της ήττας των Ισραηλινών ήταν η άρνηση του Έλληνα δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλου να χρησιμοποιηθούν οι βάσεις της Ελλάδος γιά τον ανεφοδιασμό και τις επιχειρήσεις του Ισραήλ. Οι Ισραηλινοί πήραν την απόφαση πως ο Παπαδόπουλος πρέπει να ανατραπεί. Ένας δεύτερος λόγος που οι Ισραηλινοί ήθελαν την ανατροπή του Παπαδόπουλου ήταν πως είχε αρνηθεί να εκτελέσει την εντολή που του έδωσαν να οργανώσει πραξικόπημα στην Κύπρο κατά του Μακαρίου. Σύμφωνα με το καθεστώς που επικρατούσε στην Κύπρο κάτι τέτοιο θα ήταν εγκληματικό μιά και θα αποτελούσε ανοιχτή πρόσκληση στους Τούρκους, που ήταν εγγυήτρια δύναμη, να επέμβουν στην Κύπρο, και αυτό ο Παπαδόπουλος το γνώριζε. Ο Παπαδόπουλος εκείνη την περίοδο, ύστερα από διεθνείς πιέσεις που είχαν ασκηθεί, είχε παραχωρήσει την πολιτική εξουσία στην κυβέρνηση Μαρκεζίνη, με εντολή την διεξαγωγή εκλογών τον Φεβρουάριο του 1974.

Χρειαζόταν όμως γιά την ανατροπή του ένα πρόσχημα, καί το πιό βολικό ήταν η επάνοδος στη δημοκρατία. Με αυτό το πρόσχημα οργανώθηκαν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου τα οποία και κατάφεραν τον σκοπό τους, που δεν ήταν άλλος από την ανατροπή του δικτάτορα Παπαδόπουλου που είχε γίνει ανυπάκουος στίς εντολές των σιωνιστών, και την αντικατάσταση του από τον δικτάτορα Ιωαννίδη, που ήταν «υπάκουος». Ο Μοσέ Νταγιάν καί πάλι ήρθε στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 1973 γιά να επιβλέψει τα επεισόδεια του Πολυτεχνείου που ξεκίνησαν δικοί του άνθρωποι (Δαμανάκη, Λαλιώτης, Τζουμάκας). Τελικά με την επέμβαση Ισραηλινών κομάντος ντυμένων με ελληνικές στολές επεβλήθη το καθεστώς του εκλεκτού των Ισραηλινών, Ιωαννίδη και στις 25 Νοεμβρίου ορκίστηκε η κυβέρνηση Ανδρουτσόπουλου. Το πρώτο και μεγαλύτερο βήμα γιά την τραγωδία της Κύπρου είχε γίνει. Είχαν βρεί το όργανο που θα έκανε πραξικόπημα κατά του Μακαρίου καί θα άνοιγε την πόρτα γιά την επέμβαση της Τουρκίας, σαν εγγυήτριας δύναμης, στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974. 

Αξίζει τον κόπο να δούμε πως περιγράφει τα γεγονότα του Πολυτεχνείου ο συγραφέας Αθανάσιος Στριγγάς στο βιβλίο του «Παγκόσμιοι Εντολοδότες», Εκδόσεις Νέα θέσις, Αθήνα 1993, σελ 539) 

Οι αθέατες πλευρές του Πολυτεχνείου – 17 Νοεμβρίου 1973 

Τή νύχτα στις 14 Νοεμβρίου 1973, ο Ισραηλινός στρατηγός Μοσέ Νταγιάν έφτασε στην Αθήνα. Εγκαταστάθηκε στο σπίτι του γαμπρού του Δημ. Ιωαννίδη, του γιατρού Αλαζράκη. Από εκεί έστειλε μήνυμα στον Ιωαννίδη να είναι έτοιμος. «Η ώρα έφθασε. Όλα είναι έτοιμα.» Την επομένη, 15 Νοεμβρίου, το γιώτ «Απόλλων» ιδιοκτησίας της εταιρίας OTC, η οποία ήταν ιδιοκτησία της CIA, έφθασε στόν Πειραιά. Το γιώτ, πρίν τη μετατροπή του, ήταν μονάδα του βρετανικού πολεμικού ναυτικού. ¨Ηταν εξοπλισμένο με πανίσχυρο ασύρματο, τέλεια εργαστήρια καί αναρίθμητους φακέλους. Είκοσι κομάντος συμπλήρωναν το ειδικό πλήρωμα του σκάφους. Από τον Πειραιά έπλευσε προς τα ανοιχτά του Σουνίου, όπου καί περίμενε ανενόχλητο. Στο μεταξύ έκαναν τις ανάλογες επαφές τους, κυρίως με τον στρατηγό Νταγιάν, ο οποίος ήταν σε συνεχή επαφή με Έλληνες πολίτες για την υπόθεση του Πολυτεχνείου. Η κύρια επαφή του Νταγιάν, εκτός από Ιωαννίδη – Αραπάκη – Μπονάνο, ήταν με τον Γιάγκο Πεσματζόγλου, ο οποίος τότε ήταν μέλος της λέσχης Μπίλντενμπεργκ γιά την Ελλάδα. Είχε αναλάβει το πολιτικό σκέλος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. ¨Ηταν ο ενδιάμεσος μεταξύ των επικεφαλής των φοιτητών, του στρατηγού Νταγιάν και της λέσχης Μπίλντενμπέργκ. 

Ο Πεσματζόγλου είχε άμεση επαφή, κυρίως μέ τρία πρόσωπα, από τους φοιτητές της εξέγερσης. Η μία είναι σήμερα αρχηγός αριστερού κόματος (χωρίς να το γράφει ο Στριγγάς φωτογραφίζει τη Μαρία Δαμανάκη) καί οι άλλοι δύο στελέχη καί Βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης (χωρίς να το γράφει ο Στριγγάς φωτογραφίζει τον Κώστα Λαλιώτη καί τον Στέφανο Τζουμάκα). Με την ελπίδα καί την ευχή πως θα βγουν καί θα καταγγείλουν δημόσια τα γεγονότα εκείνης της νύχτας από την πλευρά τους, όπως εκείνοι τα έζησαν, υπόσχομαι αν δεν μιλήσουν οι ίδιοι, να δημοσιεύσω στο επόμενο βιβλίο μου τα ονόματα τους. Τα χαράματα της 16ης Νοεμβρίου, έφθασαν χίλιοι κομμάντος από τις Βρυξέλλες, με εντολή να συμμετάσχουν στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Όλοι μεταφέρθηκαν από τη βάση του Ελληνικού στη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, στο Πεδίο του Άρεως. Τους μοιράσθηκαν Ελληνικές στρατιωτικές και αστυνομικές στολές καί περίμεναν διαταγή να επέμβουν. Εκτός απο όπλα, είχαν στην κατοχή τους ασύρματο, συγχρονισμένο με εκείνον του γιώτ «Απόλλων», απ’ όπου περίμεναν την διαταγή για επέμβαση.

Ο στρατιωτικός που είχε αναλάβει την εποπτεία όλων των ανδρών, ήταν ο υποστράτηγος Χουήζερ του ΝΑΤΟ, αλλά και έμπιστος της Τριμερούς Επιτροπής. Την νύχτα της 16ης Νοεμβρίου, οι κομάντος του ΝΑΤΟ διατάχτηκαν από τον υποστράτηγο Χουήζερ, να ακροβολιστούν στο Πεδίο του Άρεως και να περιμένουν διαταγές. Οι είκοσι κομάντος που περίμεναν στο γιώτ, διατάχτηκαν να πάνε με λέμβους στη στεριά, να καταλάβουν το σπίτι του Γεώργιου Παπαδόπουλου, να κόψουν τα τηλέφωνα του και να απαγορεύσουν στο δικτάτορα κάθε επαφή με τον έξω κόσμο. Να συνεννοηθούν μετά με τους Έλληνες «συναδέλφους» τους και να περιμένουν διαταγή, για να αποχωρήσουν. (Οι είκοσι κομάντος είχαν ντυθεί με Ελληνικές στρατιωτικές στολές). Όταν νύχτωσε, οι κομάντος έφθασαν στην ακτή και από εκεί με στρατιωτικά τζίπ κατευθύνθηκαν προς το σπίτι του δικτάτορα Παπαδόπουλου. Οι άλλοι έφυγαν «κατά ομάδες» από τη Γεωγραφική Υπηρεσία καί ακροβολίστηκαν στο Πεδίο του Άρεως. Αργότερα, όταν το τάνκ έσπασε την πόρτα του Πολυτεχνείου, οι κομμάντος βρίσκονταν ήδη μέσα. Στις εφιαλτικές στιγμές που ακολούθησαν οι ΝΑΤΟικοί κομάντος χτυπούσαν αδιάκριτα. Σκότωσαν, έσφαξαν, έσπασαν ωμοπλάτες και όταν πιά ο ‘εχθρός’ είχε ‘νικηθεί’, ένα στρατιωτικό σφύριγμα του επί κεφαλής, τους επανέφερε στην τάξη. Ανασυντάχθηκαν καί όπως είχαν έρθει, έφυγαν αθόρυβα. Σε μία ώρα απογειώνονταν από τη βάση του Ελληνικού, με προορισμό τις Βρυξέλλες. Χίλια δολλάρια ‘μπόνους’ πήρε ο καθένας, γιά εκείνη τη βραδυά. Το ίδιο έγινε και με τους είκοσι. Διατάχθηκαν να επιστρέψουν στο γιώτ. Ξημερώματα στις 18 Νοεμβρίου 1973, το γιώτ «Απόλλων», έπλεε ανοιχτά, με προορισμό την Βαρκελώνη.

Ο στρατηγός Νταγιάν, αφού ενέκρινε τον κατάλογο των νέων υπουργών, τακτοποίησε και άλλες μικρές λεπτομέρειες καί ανεχώρησε αθόρυβα για το Ισραήλ από όπου είχε έρθει. Οι τρείς (οι δύο κύριοι καί η κυρία), Έλληνες αυτοί, ‘συνελήφθησαν’ από την ασφάλεια, για να γράψουν υποθήκες. Πριν την επέμβαση του τανκ όμως, αυτοκίνητο με συμβατικούς αριθμούς της Αμερικανικής Πρεσβείας νωρίς το βράδυ της 16ης Νοεμβρίου, τους παρέλαβε από την πόρτα του Πολυτεχνείου που βλέπει προς την Στουρνάρη και τους μετέφερε στην πρεσβεία, στο γραφείο του σταθμάρχη της CIA. Μετά από μισή ώρα συζητήσεων και «διαβουλεύσεων», το ίδιο αυτοκίνητο τους μετέφερε πάλι πίσω. ¨Οταν μπήκαν στο κτίριο του Πολυτεχνείου, σε ελάχιστα λεπτά το τανκ έσπαζε την πόρτα. Ο Γιάγκος Πεσματζόγλου, παρέμεινε στην Αθήνα φυσικά, μετά, σαν «καμμένο χαρτί». Δεν ήταν δυνατόν να χρησιμοποιηθεί αλλού, και σήμερα είναι Ευρωβουλευτής, όπου ... «βουλεύεται Ευρωπαικά» καί διάγει βίον αξιοπρεπή.

Μηνάς Γ. Μαλακός

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΤΕ ΜΕ ΠΡΟΣΟΧΗ ΤΟ ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ ΤΩΝ "ΝΕΩΝ", πασίγνωστων για τις πρακτορίστικες τακτικές τους ανά τις δεκαετίες: Μία μόλις ημέρα (!!!) μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, ανακοινώνει την "ΑΙΦΝΙΔΙΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ", επειδή "πιέζεται από φίλους του"!!!

Από τότε "ζέσταιναν" τη συγκεκριμένη...σούπα, σε περίοδο Χούντας μάλιστα! Κι όλα αυτά κάτω από τη μύτη του Παπαδόπουλου, που είχε "χαλαρώσει" τη λογοκρισία στις εφημερίδες, με αποτέλεσμα εκείνες να προετοιμάζουν καταστάσεις και να...προφητεύουν τα μελλούμενα, όπως κάνουν και σήμερα!

Φυσικά, δεν χρειάζεται να πούμε ΠΟΙΟΙ ΕΔΩΣΑΝ ΑΥΤΗ ΤΗΝ "ΕΙΔΗΣΗ" στη συγκεκριμένη εφημερίδα...! 

hellas-orthodoxy.

Οἱ θέσεις τῶν συγχρόνων Ἁγίων γερόντων: Παϊσίου - Πορφυρίου – Σωφρονίου περί μεταμοσχεύσεων.

Ἁγιορείτη Μοναχοῦ Ησαΐα

Εἰσαγωγικά

Πρό ἡμερῶν ἦλθε στά χέρια μου τό βιβλίον «Πέρα ἀπό τά σύννεφα» τοῦ μοναχοῦ Γρηγορίου (μ.Γ., στό ἑξῆς), τό ἀσχολούμενο μέ τό πρόβλημα τοῦ λεγομένου «ἐγκεφαλικοῦ θανάτου» («ἐ.θ.», στό ἑξῆς) καί τῶν λεγομένων «πτωματικῶν» μεταμοσχεύσεων.

Δέν θέλω νά ἀμφισβητήσω τήν καλήν διάθεσιν τοῦ μ.Γ., οὔτε καί τό γεγονός ὅτι ἔχει ἀναγνώσει ἀρκετά σχετικά κείμενα, ἐκ τῶν ὁποίων παραθέτει καί ἀρκετές ὀρθές τοποθετήσεις -ἄλλοτε παραπέμποντας στήν πηγή καί ἄλλοτε ὄχι- ὅπως λ.χ. τίς ἑξῆς:

α) Ὅτι ὁ «ἐ.θ.», δέν εἶναι καί ὁ βιολογικός θάνατος τοῦ ἀνθρώπου καί ὅτι, κατά συνέπειαν, ὁ «ἐγκεφαλικά νεκρός» («ἐ.ν», στό ἑξῆς) εἶναι ζωντανός[1] (σελ. 19, 39, 59, 61, 62 κ.ἄ).
β) Ὅτι εἶναι σημαντική καί ὅτι «δέν εἶναι σχολαστικισμός» ἡ θεώρησις ὅτι «ἡ ψυχή τοῦ «ἐ.ν.» ὑπάρχει ἀκόμη στό σῶμα του» καί δέν ἔχει ἀναχωρήσει καί, κατά συνέπειαν, ὅτι ὁ «ἐ.ν.» «δέν παύει νά εἶναι πρόσωπο, μέ συνείδηση, καί δέν ἀποκλείεται καθόλου νά μετανοεῖ καί νά προσεύχεται». (σελ. 36, 97, 103 σημ., 105, 137, 154 κ.ἄ).

γ) Ὅτι εἶναι ἐσπευσμένη καί ἐσφαλμένη ἡ στάσις τῶν ἁρμοδίων τῆς Ἐκκλησίας νά παραθεωρήσουν –στήν οὐσία νά διαφωνήσουν μέ- τά δύο ἀνωτέρω (σελ. 62, 63, 100, 152).

δ) Ὅτι «εἶναι ἄστοχη ἡ κίνηση πολλῶν ἐπισκόπων νά σπεύσουν νά δηλώσουν δωρητές ὀργάνων» (σελ.63).

ε) Ὅτι διά τῆς παραπληροφορήσεως «ξεγελιέται» ὁ δυνητικός δότης «ὅτι θά παρθοῦν τά ὄργανά του μετά τό θάνατό του» καί «ὑφαρπάζεται ἔτσι ἡ συγκατάθεσή του» (σελ. 68 κ.ἑ., 90, 97 κ.ἀ.).

στ) Ὅτι ἕνας ἄνθρωπος «μέ ἀρχοντιά, φιλότιμο, συνείδηση…» «δέν θά ἤθελε νά τοῦ γίνει μεταμόσχευση ἀπό «ἐ.ν.» συνάνθρωπό του» καί ὅτι «προτιμᾷ τήν ταλαιπωρία καί τόν θάνατο»[2] (σελ. 7, 64, 65).

ζ) Ὅτι «ἡ λήψη ὀργάνων ἀπό ἑτοιμοθάνατους… ξεκάθαρα εἶναι μία σκληρή καί μή ὀρθή πρόταση»· ἀφ’ ἑνός λόγῳ «τῆς ἱερότητας τῶν τελευταίων στιγμῶν τους» καί διά τό ἀπρόσκοπτον «τῆς καθαρτήριας πορείας τους», ἀφ’ ἑτέρου διά τό λανθανόντως ὑπάρχον κίνητρον εὐθανασίας, ἀλλά καί ἐκ τρίτου διά νά μήν ἐξαναγκάζεται ὁ ἰατρός νά γίνεται θύτης παρά συνείδησιν (σελ. 139-140). [Τά ἐντός εἰσαγωγικῶν ἀποσπάσματα ἐκ τοῦ βιβλίου τοῦ μ.Γ. μεταφέρονται μέ πλήρη πιστότητα μέχρι καί τῆς ὀρθογραφίας (πλήν τοῦ μονοτονικοῦ)].

Καί ἐνῶ ὑπάρχουν οἱ ἀνωτέρω -ὅπως καί ἕτερες- ὀρθές τοποθετήσεις, σέ πολλά ἄλλα σημεῖα τοῦ βιβλίου του ὁ μ.Γ., μέ παρερμηνεῖες, ἀνακρίβειες καί κυρίως μέ αὐθαιρεσίες καί ἄνευ ἐπιχειρηματολογίας, ἀλλ’ ἀπολυτοποιώντας τήν κρίσιν του καί δογματίζοντας, ὑποστηρίζει τά ἀντίθετα, ἀντιφάσκων πρός ἑαυτόν. Ἡ δέ δυσκολία του ἤ καί ἡ ἀνεπάρκειά του ἐν πολλοῖς νά ἐκφράσῃ καί διατυπώσῃ αὐτό πού ἐννοεῖ ἐπιτείνει τήν σύγχυσιν.

Ὁ σκοπός τοῦ παρόντος ἄρθρου δέν εἶναι νά ἐπισημάνῃ ὅλα τά σφάλματα καί τίς ἀντιφάσεις τοῦ ἐν λόγῳ βιβλίου -ἴσως μέ αὐτό ἀσχοληθοῦν ἄλλοι, ἐάν ἔχουν τήν ὑπομονήν-, ἀλλά κυρίως (ὅπως διαφαίνεται καί ἀπό τόν τίτλον) νά ἀπαντήσῃ στήν ἀμφισβήτησιν τῶν κρυσταλλίνων θέσεων συγχρόνων ἁγίων Γερόντων, τήν ὁποίαν ἐπιχειρεῖ ὁ συγγραφεύς, διά νά ἐκμεταλλευθῇ τό κῦρος των. Ἁπλῶς, παρεμπιπτόντως, ἐπισημαίνω ἐδῶ μόνον μερικές τρανταχτές του ἀντιφάσεις, ἐρωτώντας:

1. Πῶς εἶναι δυνατόν νά ἰσχυρίζεται ὅτι κατά τήν λῆψιν ζωτικῶν ὀργάνων δέν πραγματοποιεῖται φόνος (σελ. 59, 156 κ.ἀ.) τοῦ «ἐ.ν.», τήν στιγμήν πού ἐπανειλημμένως ἔχει διακηρύξει ὅτι ὁ «ἐ.ν.» εἶναι ζωντανός; (!). Καί ὅταν στήν συνέχειαν χαρακτηρίζει τήν λῆψιν αὐτήν ὡς «μία ἐφάμαρτη πράξη πού γίνεται ἐν ἀγνοίᾳ» (ἔνθ. ἀν.), τί ἄλλο μποροῦμε να ἐννοήσωμε; Ἔστω, ἐν ἀγνοίᾳ -ἄν καί πολλάκις καί ἐν ἐπιγνώσει καί συχνά καί διά δόλου (δολοφονία)-, ἀλλά πάντως εἶναι φόνος (βλ. κατωτέρω τίς θέσεις τῶν ὁσίων Γερόντων). Μά μέ τίς λέξεις[3] «παίζομε ἐν οὐ παικτοῖς» (!);

2. Πῶς εἶναι δυνατόν ταυτόχρονα μέ τά ἀνωτέρω –καί ἐνῶ ἐπανειλημμένως ἔχει ἐξυμνήσει τό αὐτεξούσιο καί τήν ἐλευθέραν προαίρεσιν (σελ. 75 κ. ἑξ., 87 κ. ἑξ. κ.ἀ.) -νά ἐπιβάλλῃ στούς ἄλλους νά πράττουν ἤ νά συνεργοῦν σ’ αὐτήν τήν «ἐφάμαρτη πράξη», καί μάλιστα νά ἐξυβρίζῃ διά τῶν κατωτέρω, ὅσους ἀρνοῦνται διά λόγους συνειδήσεως νά ὑπακούσουν; Ἰδού τί γράφει: «Καί ἐνῶ ξέρω ὅτι ὑπάρχουν ψυχές πού δυσκολεύονται, πού πονοῦν καί χρειάζονται ἄμεσα μεταμόσχευση καρδιᾶς, νεφροῦ, ἥπατος… ἐγώ ἀφήνω νά χαθοῦν τά ὄργανά μου μέ τό θάνατό μου, σφυρίζοντας ἀδιάφορα καί τυρβάζοντας περί πολλά. Λέγομαι ἄνθρωπος; Εἶμαι φίλος τοῦ Θεοῦ; Ἀγαπῶ τόν πλησίον μου ὡς σεαυτόν (sic!); (σελ. 105-106)!!!

3. Θά δοῦμε κατωτέρω ὅτι οἱ σύγχρονοι ἅγιοι Γέροντες Παΐσιος, Πορφύριος καί Σωφρόνιος ὄχι μόνον δέν εἶχαν δηλώσει «δωρητές ὀργάνων», ἀλλά καί ὅτι κατηγορηματικῶς ἀπέτρεπαν ἀπ’ αὐτό. Θεωρεῖ, λοιπόν, ὁ μ.Γ. ὅτι οἱ ἀνωτέρω δέν ἀγάπησαν τόν πλησίον ὡς ἑαυτούς (καί μάλιστα ὑπέρ ἑαυτούς), δέν ἦσαν φίλοι τοῦ Θεοῦ, δέν πρέπει νά λέγωνται κἄν ἄνθρωποι; (!!!).

4. Ἀλλά δέν νομίζει ὁ μ.Γ. ὅτι τούς βαρεῖς αὐτούς χαρακτηρισμούς τούς ἀπευθύνει πρωτίστως πρός τόν ἑαυτόν του, ἐφ’ ὅσον -ὅπως φαίνεται ἀπό τά γραφόμενά του (σελ.157)- καί ὁ ἴδιος δέν εἶναι «δωρητής ὀργάνων»; (!).

5. Tέλος, τοῦ εἶναι τόσον δύσκολο νά κατανοήσῃ ὅτι τά προαναφερθέντα τρία εὔστοχα ἐπιχειρήματά του, διά τῶν ὁποίων ἀποκρούει τή λήψη ζωτικῶν ὀργάνων ἀπό ἑτοιμοθανάτους (μή «ἐ.ν.») (βλ. ἀνωτέρω τήν ζ΄ ὀρθήν τοποθέτησίν του ἐξ ἀντιγραφῆς ἐκ τῶν σελ. 139-140), ἰσχύουν ἀπαραλλάκτως καί κατά γράμμα καί διά τούς «ἐ.ν.»; (!).

Οἱ θέσεις τριῶν σύγχρονων ἁγίων γερόντων

Ὁ μ.Γ. ἀμφισβητεῖ τήν ἀρνητικήν τοποθέτησιν τῶν συγχρόνων ἁγίων Γερόντων Παϊσίου, Πορφυρίου καί Σωφρονίου στό ὑπό συζήτησιν θέμα. Καί διά μέν τούς ἄλλους δύο Γέροντας ἐκφέρει τήν ἀμφισβήτησίν του μέ ἕναν μόνον ὑπαινιγμόν (: «δῆθεν»), χωρίς νά προσάγῃ τό παραμικρόν στοιχεῖον ἤ ἐπιχείρημα, διά δέ τόν Γέροντα Παΐσιον ἐπιχειρεῖ νά τήν κατοχυρώσῃ. Ὁ κύριος λόγος πού μέ ἐξηνάγκασε νά δημοσιεύσω τό παρόν εἶναι αἱ ἀνωτέρω ἀμφισβητήσεις, καί σκοπός μου ἡ ἀποκατάστασις τῆς διδασκαλίας τῶν ὁσίων Γερόντων ἀπό τήν παραποίησίν της ὑπό τοῦ μ.Γ. καί ἡ κατάδειξις τῶν πραγματικῶν θέσεών των, ὥστε νά μή ἀποπλανῶνται οἱ ἁπλοϊκοί ἐκ τῶν ἀναγνωστῶν.

Α. Ὁ Γέρων Παΐσιος

I. Κατ’ ἀρχάς παραθέτω τήν σχετικήν τοποθέτησιν τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος, ὅπως ἐλέχθη πρός τόν σεβαστόν Ἁγιορείτην ἱερομόναχον Γρηγόριον καί ὅπως ἤδη ἔχει δημοσιευθεῖ[4]. [Σημειωτέον ὅτι ὁ ἀναφερθείς ἱερομόναχος ἀνέγνωσε τήν μαρτυρίαν του καί διεβεβαίωσεν ὅτι κατεγράφη ἐπακριβῶς].

Ὁ σεβαστός ἁγιορείτης καί πνευματικός Γρηγόριος, ἐκ τοῦ στενοτάτου περιβάλλοντός του, ἐρώτησε τόν πατέρα Παΐσιον γιά τό θέμα τῶν μεταμοσχεύσεων καί τά συναφῆ μέ αὐτό ἀναφυόμενα προβλήματα. Ὁ Γέροντας ἀπαντώντας ἐπέτρεψε μέν τήν μεταμόσχευσιν ἑνός ἐκ τῶν διπλῶν ὀργάνων[5], ἀλλ’ ἀπέκλεισε κατηγορηματικῶς τήν ἀφαίρεσιν καί μεταμόσχευσιν ὀργάνων ἀναγκαίων διά τήν ἐπιβίωσιν σέ ὁποιαδήποτε περίπτωσιν[6], ἀφοῦ δι’ αὐτῆς προξενεῖται ἡ θανάτωσις τοῦ δότου. Χρησιμοποίησε μάλιστα διά κατοχύρωσιν τῆς θέσεώς του τά ἀκόλουθα ἐπιχειρήματα:

Πρῶτον, ὅτι ἀποτελεῖ ἀνεπίτρεπτον παρέμβασιν, ἀντιστρατευομένην τό δημιουργικόν ἔργον τοῦ Θεοῦ, ἀπό τήν μιά θανατώνοντας τόν δότη, καί ἀπό τήν ἄλλη δημιουργώντας μας τήν ἔπαρσιν γιά τήν ζωοποίησιν τοῦ λήπτου.

Καί δεύτερον, ὅτι θά γίνει αἰτία ἐφευρέσεως τρόπων νά σκοτώνουν τούς ἀσθενεῖς, γιά νά τούς πάρουν τά ὄργανά τους.

[Λεπτομερής ἐπεξηγηματικός σχολιασμός τῆς αὐθεντικῆς αὐτῆς μαρτυρίας ὑπάρχει ἀμέσως μετά ἀπό αὐτήν εἰς τό προαναφερθέν βιβλίον (βλ. ἀνωτέρω σημ. 4)].

Ὁ μ.Γ. ἀμφισβητεῖ τήν μαρτυρίαν! Τα «ἐπιχειρήματά» του εἶναι τά ἑξῆς:

«Πρῶτον, γιατί δέν μιλοῦν ἔτσι ἀφοριστικά οἱ Ἅγιοι γιά ἕνα τόσον ἀκανθῶδες θέμα» (σελ. 20).

«Δεύτερον, γιατί ἡ γλῶσσα του ἦταν ἁπλή, ἀνεπιτήδευτη» (ἔνθ’ ἀν.), καί ὄχι ὅπως αὐτή ἑνός ἀποσπάσματος τῆς μαρτυρίας, τό ὁποῖον παραθέτει.

«Καί τρίτον γιατί ἔχει ἐκφραστεῖ καί θετικά» (ἔνθ’ ἀν.).

Ἀπαντῶ καί στά τρία μέ τή σειρά.

1oν. Οἱ Ἅγιοι, ἔχοντες νοῦν Χριστοῦ καί τόν φωτισμόν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, κατανοοῦν τό θεῖον θέλημα καί στά δύσκολα καί ἀκανθώδη ζητήματα. Πληροφοροῦνται ἐπίσης καί τό ἐάν, καί τό πότε, καί σέ ποιόν πρέπει νά τό ἐκφράσουν. Καί στήν συγκεκριμένην περίπτωσιν ὁ ἐρωτήσας ἦτο σοβαρός πνευματικός, μέ πλῆθος πνευματικῶν τέκνων, ἀντιμετωπίζων τό πρόβλημα κατά τήν ἐξομολόγησιν. Πιθανόν σέ μίαν ἄλλην περίπτωσιν (ἐάν λ.χ. ὁ ἐρωτῶν δέν εἶχε τίς προϋποθέσεις νά κατανοήσῃ τήν ἀπάντησιν ἤ ἐάν ἐρωτοῦσε ὄχι διά ποιμαντικούς λόγους, ἀλλ’ ἁπλῶς γνωσιολογικά ἤ ἐκ περιεργείας) ὁ Γέρων νά ἀπέφευγε τήν ἀπάντησιν.

2ον. Ὅσον ἀφορᾷ τήν γλῶσσαν, εἶναι ἐμφανέστατο ὅτι ἡ μαρτυρία εἶναι καταγεγραμμένη στήν γλῶσσα τοῦ καταθέτοντος αὐτήν. Οὔτε διά μαγνητοφώνου εἶχαν ληφθῆ οἱ λόγοι τοῦ Γέροντος ὑπό τοῦ σεβαστοῦ ἱερομονάχου Γρηγορίου, οὔτε ἐντός εἰσαγωγικῶν ἐτέθησαν, τόσον τό προβαλλόμενον ὑπό τοῦ μ.Γ. ἀπόσπασμα, ὅσον καί ὁλόκληρος ἡ μαρτυρία[7]. Αὐτό πού ἀπεδόθη ἐπακριβῶς ἦτο τό νόημά της. Στόν μ.Γ. δημιούργησε τό πρόβλημα κυρίως ἡ λέξις «ἀντιστρατευομένη» -ὅπως ἀνέφερε προφορικῶς- πού θεωρεῖ ἀδύνατον νά τήν χρησιμοποίησε ὁ Γέρων. Πέραν τῶν προλεχθέντων θά ἤθελα:

α) Νά ἐρωτήσω τόν μ.Γ. : Δέν νομίζει ὅτι ὑποτιμᾷ πολύ τόν Γέροντα;

β) Νά τοῦ γνωστοποιήσω ὅτι ἔχομε ἀρκετές μαρτυρίες συνομιλητῶν τοῦ Γέροντος, πού ἔκπληκτοι καταθέτουν ὅτι κατά τήν συζήτησίν τους ἐνίοτε χρησιμοποιοῦσε λίαν ἐξειδικευμένους ὅρους , ἀσυνήθεις εἰς αὐτόν καί ἀναλόγου τῆς εἰδικότητός των (λ.χ.: θεολογικούς, οἰκονομικούς κ.ἄ.)· ἀσφαλῶς ἐκ τῆς θείας Χάριτος.

γ) Νά τοῦ ὑπενθυμίσω ὅτι ἡ σκανδαλίζουσα αὐτόν λέξις εὑρίσκεται εἰς τήν Καινήν Διαθήκην (Ρωμ. ζ΄, 23), καί ὅτι ὁ μακαριστός Γέρων… μελετοῦσε τήν Καινήν Διαθήκην· καί τέλος,

δ) Νά τόν διαβεβαιώσω -ἄν ἰσχύῃ δι’ αὐτόν τό «οὔ με πείσεις, κἄν με πείσῃς»- ὅτι δέν ἔχω κανένα πρόβλημα , ἄν θέλῃ νά ἀντικαταστήσῃ τήν σκανδαλίζουσαν αὐτόν λέξιν μέ μίαν ἄλλην (τοῦ αὐτοῦ ὅμως περιεχομένου), πού θά μποροῦσε -κατ’ αὐτόν- νά χρησιμοποιήσῃ ὁ Γέρων.

3ον. Καί ἔρχομαι στό κυριώτερον «ἐπιχείρημα» τοῦ μ.Γ.: τήν δῆθεν θετικήν στάσιν τοῦ Γέροντος. Γράφει:

«Ὅταν μιά γυναίκα, ἀκούγοντας προφανῶς τίς ἀντιπαραθέσεις μεταξύ ἀρνητῶν καί ὑποστηρικτῶν τοῦ «ἐ.θ.», ἀγωνιοῦσε ἄν ἔπραξε σωστά πού ἔδωσε τή συγκατάθεσή της γιά τήν ἀφαίρεση τῶν ὀργάνων τοῦ ἄντρα της, ὁ Γέροντας τήν καθησύχασε, λέγοντάς της ὅτι ἔκανε καλά». (σελ. 21).

Δυστυχῶς, τό προαναφερθέν περιστατικόν παρουσιάζεται κατά «Προκρούστειον» μέθοδον. Ἐλπίζω ὄχι συνειδητῶς, ἀλλ’ ἐξ ἀγνοίας, καθόσον ὁ μ.Γ. τό ἔλαβε ἀπό τρίτο χέρι. Προσωπικῶς τό γνωρίζω ἀπό πρώτην πηγἠν, τόν γνωστόν καί ἀγαπητόν μου ἁγιορείτην Γέροντα Εὐφρόσυνον, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀνεψιός τῆς ἀναφερομένης ὑπό τοῦ μ.Γ. γυναικός καί ὁ ὁποῖος μετέφερε καί τήν ἐρώτησιν πρός τόν Γέροντα καί τήν ἀπάντησίν του πρός τήν θείαν του. (Ἡ θεία του οὐδέποτε ἐπεκοινώνησε ἀπ’ εὐθείας μέ τόν Γέροντα).

Τό κυρίως, λοιπόν, ἀποσιωπώμενον ὑπό τοῦ μ.Γ. -τό ὁποῖον καί ἀντιστρέφει τό ἐπιχείρημα ἐναντίον του- εἶναι ὅτι τά προσφερθέντα ὄργανα ἦταν μόνον οἱ ὀφθαλμοί!!! Kαί, ἀκόμη ἀκριβέστερον, οἱ κερατοειδεῖς χιτῶνες τῶν ὀφθαλμῶν, πού δέν εἶναι κἄν ὄργανα, ἀλλ’ ἱστοί, καί πού εἶναι δυνατόν νά ληφθοῦν –καί μεταμοσχευθοῦν ἐπιτυχῶς- ἀκόμη καί μετά τόν βιολογικόν (μή άναστρέψιμον, καρδιακόν καί ἀναπνευστικόν) θάνατον τοῦ δότου.

Πέραν τούτου ὅμως, ἀκόμη καί ἐάν ὁ μ.Γ. ἀγνοοῦσε τό εἶδος τῆς προσφορᾶς –παρ’ ὅτι τόν εἶχα προειδοποιήσει πρό τῆς ἐκδόσεως ὅτι τό «ἐπιχείρημά» του ἦτο εἰς βάρος του, καί ἐπανειλημμένως τοῦ εἶχα παραγγείλει εἴτε νά συναντηθῇ μαζί μου εἴτε μέ τόν π. Εὐφρόσυνο, διά νά πληροφορηθῇ τήν ἀλήθεια- θά ἔπρεπε νά λάβῃ σοβαρῶς ὑπ’ ὄψιν του καί τό ὅτι ἡ ἐρώτησις ἔγινε καί ἡ ἀπάντησις τοῦ Γέροντος ἐδόθη ἀφοῦ ἡ πράξις εἶχε συντελεσθῆ, καί, συνεπῶς, θά δικαιολογεῖτο μία ἐπιεικής ἀντιμετώπισις, λόγῳ τῆς ἀγνοίας, τοῦ ψυχικού πόνου καί τῆς ἀγωνίας τῆς γραίας. Καί, ἑπομένως, θά ἔπρεπε νά εἶχε συνειδητοποιήσει ὅτι εἶναι ἀντιδεοντολογικόν νά χρησιμοποιῇ τό περιστατικόν -ἀκόμη καί ἐάν νόμιζε ὅτι εἶχαν δοθῆ καί ἄλλα ὄργανα- διά νά ὑποστηρίξῃ τήν δῆθεν θετικήν στάσιν τοῦ Γέροντος.Ἀλλ’ -ὅπως προελέχθη- αὐτό πού κυρίως καταργεῖ τό «ἐπιχείρημά» του εἶναι τό εἶδος τῆς προσφορᾶς.

Ἡ σύγχυσις τοῦ συγγραφέως (μ.Γ.) ἐν προκειμένῳ καταδεικνύεται καί ἀπό τα ἑξῆς:

α) Ἀμφιβάλλει καί ὁ ἴδιος γιά τήν ἀκρίβειαν τοῦ περιστατικοῦ του. Γράφει: Ἀκόμα κι ἄν δεν ἔγινε ἀκριβῶς ἔτσι τό παραπάνω περιστατικό, ἄν καί πιστεύω πώς ἔγινε…»(!) (σελ. 21)

β) Ὕστερα ἀπό τήν «ἐπιχειρηματολογίαν» του καταλήγει: «Αὐτό δέν σημαίνει ὅτι ἦταν (ὁ Γέροντας) ὑπέρ τῶν μεταμοσχεύσεων ἀπό «ἐ.ν.» δότες. Σίγουρα ἔβλεπε τό ἐφάμαρτο τό ὁποῖο συμβαίνει» (!!!) (ἔνθ’ ἀν.). Νομίζω ὅτι ἐδῶ πλέον περιττεύει πᾶν σχόλιον…

II. Κάτι ἄλλο πού παρασύρει τόν μ.Γ. στήν παραποίησιν τῆς τοποθετήσεως τοῦ Γέροντος εἶναι ἡ παρερμηνεία πού κάνει στήν ἀντιμετώπισιν πού εἶχε ὁ ὅσιος Πατήρ στίς ἀσθένειες καί τόν θάνατόν του, καί στόν ἐν συνεχείᾳ παραλληλισμόν αὐτῆς (τῆς ἀντιμετωπίσεως) μέ τήν προσφοράν ζωτικῶν ὀργάνων ἀπό τούς «ἐ.ν.». Δυστυχῶς, στήν χονδρήν αὐτήν παρερμηνείαν ἔχουν περιπέσει –συνειδητά ἤ ἀσυνείδητα- και σοβαροί κατά τά ἄλλα συγγραφεῖς, καί ἴσως ἐξ αὐτῶν νά παρεσύρθη καί ὁ μ.Γ. Παρατηρῶ σχετικῶs:

1. Κατά τήν ἀσκητικήν παράδοσιν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, ὁ τέλειος ἀσκητής, ἀναθέσας τόν ἑαυτόν του ἐξ ὁλοκλήρου μέ τυφλήν ἐμπιστοσύνην στόν Θεόν, δέν προσφεύγει στήν Ἰατρικήν καί τά φάρμακα (βλ. Εὐεργετινό, τόμος Γ΄, ὑπόθεσις ΙΔ΄ καί ΙΕ΄ καί κυρίως τή διδασκαλία τοῦ ὁσίου Παχωμίου, Ὁσίου Ἐφραίμ Σύρου καί Ὁσίου Διαδόχου).

2. Τήν ἀκρίβειαν αὐτήν ἐπεθύμει καί κατά κανόνα ἐφήρμοζε καί ὁ μακαριστός Γέρων Παΐσιος. Μερικές φορές ὅμως ἐνήργει διαφορετικά. Στεροῦμαι τῆς ἀπαιτουμένης διακρίσεως, ὥστε νά ἑρμηνεύσω μέ βεβαιότητα τήν στάσιν αὐτήν τοῦ Γέροντος. Ἁπλῶς πιθανολογώντας, ὑποθέτω μερικές αἰτίες, ὅπως λ.χ.:

- τήν ἐξ ἀγάπης καί ταπεινώσεως ὑπακοήν του στίς παρακλήσεις καί προτροπές ἄλλων

- τόν φόβον του μήπως γίνει αἰτία ὅπως, ἐξ ἀκαίρου μιμήσεώς του ὑπό τῶν ἄλλων, ὁδηγηθοῦν αὐτοί εἴτε σέ κενοδοξίαν, εἴτε σέ γογγυσμόν, ὡς ἐπιχειρήσαντες ὑπέρ τά μέτρα τους, κ.ἄ.

3. Εἰδικῶς, ὅσον ἀφορᾷ τήν τελευταίαν του ἀσθένειαν, ἠκολούθησεν ἐπί μακρότατον διάστημα τήν ἀσκητικήν ἀκρίβειαν, ἐμπιστευθείς ἑαυτόν εἰς τόν Θεόν. Εὑρισκόμενος, ὅμως, δι’ ἕτερον λόγον ἐκτός Ἁγίου Ὄρους (διά τήν πανήγυριν τοῦ ὁσίου Ἀρσενίου καί τήν βοήθειάν του πρός τούς ἀδελφούς), καί ἐνῶ ἡ ἐπιδείνωσις τῆς ὑγείας του εἶχε φθάσει σέ ὁριακόν σημεῖον, ὑπεχώρησε στίς παρακλήσεις καί ἐδέχθη μέ ὑπακοήν -τοῦ εἶχεν ἀποσταλῆ καί μήνυμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου μέ σχετικήν προτροπήν- ἰατρικήν βοήθειαν γιά μερικούς μῆνες (ἀκτινοβολίες - ἐγχειρήσεις - χημειοθεραπεῖες). Κάποιαν στιγμήν, ὅμως, ἀπῄτησε καί διέκοψε τήν θεραπείαν (βασικά τίς συνεχιζόμενες χημειοθεραπεῖες), ἐκτός ἐλαχίστης βοηθείας, ὥστε νά μπορῇ νά αὐτοεξυπηρετῆται μέχρι τέλους.

4. Εὐνόητον εἶναι ὅτι ἡ στάσις αὐτή τοῦ Γέροντος δέν εἶναι δυνατόν νά προβάλλεται ἀδιακρίτως πρός μίμησιν. Ἐκτός ἀπό τόν προαναφερθέντα κίνδυνον (νά περιπέσῃ σέ κενοδοξίαν ἤ ἀκόμη καί σέ γογγυσμόν), τόν ὁποῖον διατρέχει ὅποιος δέν ἔχει φθάσει στά ἀνάλογα πνευματικά μέτρα, δέον ὅπως ληφοῦν ὑπ’ ὄψιν καί τά ἑξῆς:

α) Ὁ Γέροντας εἶχε ὁλοκληρώσει τήν μετάνοιάν του· κατά τόν Ἀπόστολον Παῦλον: «τόν δρόμον τετέλεκε». Καί

β) Στά σοβαρά θέματα προσηύχετο καί ἐνεργοῦσε -σχεδόν πάντοτε- κατόπιν πληροφορίας ἀπό τόν Θεόν. Πιστεύω ὅτι καί στήν παροῦσα περίστασιν ὁμοίως ἔπραξεν.

5. Ἐκεῖνο, ὅμως, πού μᾶς ἐνδιαφέρει κυρίως στήν ἀπάντησιν αὐτήν, καί τό ὁποῖον εἶναι ἡλίου φαεινότερον, εἶναι ὅτι ὄχι μόνον καμμία συσχέτισις -ἀπό πάσης ἀπόψεως- δέν ὑπάρχει μεταξύ τῆς στάσεως τοῦ τελείου ἀσκητοῦ (ἐν προκειμένῳ τοῦ Γέροντος) καί τῆς προσφορᾶς ζωτικῶν ὀργάνων ἀπό «ἐ.ν.», ἀλλά, τοὐναντίον, εἶναι μεταξύ των διαμετρικά ἀντίθετοι. Καθόσον, ὁ μέν Γέρων ἀφήνεται μέ τυφλήν ἐμπιστοσύνην στά χέρια τοῦ Θεοῦ, ὁ δέ δότης –διά τῆς συγκαταθέσεώς του καί ὁ ἰατρός ὑλοποιῶν αὐτήν- βιαίως καί αὐτονόμως τερματίζει τήν ζωήν του συγκεκριμένην στιγμήν, ἐμποδίζων τόν Θεόν νά ἐνεργήσῃ.

III. Τέλος, θά ἐπισημάνω δύο σημεῖα ἀκόμη, τά ὁποῖα καταδεικνύουν ἐξόφθαλμα καί ἀναμφισβήτητα τήν ἀρνητικήν τοποθέτησιν τοῦ Γέροντος ἐπί τοῦ θέματος. Ἀφ’ ἑνός τό προσωπικόν του παράδειγμα, καί ἀφ’ ἑτέρου τήν ἀνυπαρξίαν ἔστω μιᾶς -καί τῆς ἐλαχίστης- προτροπῆς του πρός τήν κατεύθυνσιν αὐτήν.

[Ἀμφότερα ἰσχύουν καί διά τούς δύο ἄλλους Γέροντας –φυσικά, δέν θά τά ἐπαναλάβω, στόν οἰκεῖον τόπον].

1. Καί ὁ τελευταῖος, πού εἶχε γνωρίσει τόν Γέροντα ἤ -ἔστω- πού ἔχει μελετήσει τήν ζωήν του, ἔχει συνειδητοποιήσει ὅτι τό μεγαλειωδέστερο στόν Γέροντα δέν ἦτο οὔτε ἡ ὑπερβάλλουσα ἀσκησίς του, οὔτε τό πλῆθος τῶν θαυμάτων του καί τῶν χαρισμάτων, με τό ὁποῖον τόν ἐπροίκισεν ὁ Κύριος, οὔτε ἄλλο τι, ἀλλ’ ἡ τελεία Ἀγάπη του. Ἀγάπη καθολική καί ὁλοκληρωτική ἀπό πάσης ἀπόψεως. Ἀγάπη πρός ὅλους ἄνευ διακρίσεων καί ἀγάπη προσφέρουσα τά πάντα ἄνευ περιορισμῶν καί μηδέν κατέχουσα. Κυριολεκτικῶς τό ἄδειασμα καί τό πέταμα τοῦ ἑαυτοῦ του χάριν τῶν ἀδελφῶν. Ἀγάπη ποσοτικῶς καί ποιοτικῶς ἀκριβή, ἀρχοντική, ἀνιδιοτελής, αὐτοθυσιαστική. Παρ’ ὅλην αὐτήν τήν ἀγάπην οὐδόλως καί οὐδέποτε διενοήθη νά δηλώσῃ «δωρητής ὀργάνων».

2. Παρομοίως, ἡ θυσιαστική ἀγάπη ἀπετέλει καί τόν πυρῆνα τῆς διδασκαλίας του. Σ’ αὐτήν μᾶς προέτρεπε καί αὐτήν συνεχῶς δακτυλοδεικτοῦσε, ἀνάλογα φυσικά μέ τήν δεκτικότητα τοῦ καθενός μας. Πρότυπα τέτοιας ἀγάπης τόν ἠλέκτριζαν, τόν συγκινοῦσαν· αἰσθανόταν νά συγγενεύῃ μαζί τους. Αὐτά προέβαλλε καί ἐξυμνοῦσε κατά τήν διδασκαλίαν του. Στήν μίμησίν των μᾶς παρακινοῦσε. Καί ὅμως! Οὐδέποτε τόν ἀκούσαμε οὔτε ἐμεῖς, οὔτε κάποιος γνωστός, οὔτε πουθενά ἔχει δημοσιευθῆ, ὄχι κάποια προτροπή του, ἀλλ’ οὐδέ κἄν ὑπαινιγμός του πρός δήλωσίν μας ὡς «δωρητῶν ὀργάνων». Καί φυσικά οὐδέ ὑποψία ἐπαίνου δέν εἶχε ἀκουσθῆ ἀπό τό στόμα του, γιά κάποιον πού εἶχε δηλώσει δότης γιά μετά τόν «ἐ.θ.» του. Κάθε ἄλλο. Ὅταν κάποτε τοῦ ἀνέφεραν ὅτι κάποιο ὑψηλόβαθμο ἐκκλησιαστικό πρόσωπον εἶχε δηλώσει ὡς «δωρητής ὀργάνων», ὡμίλησε ἀπαξιωτικά διά τό γεγονός.

Β. Ὁ Γέρων Πορφύριος

Διά τήν ἀρνητικήν τοποθέτησιν τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος Πορφυρίου, ἔναντι τῆς λήψεως ζωτικῶν ὀργάνων ἀπό «ἐ.ν.», εἶχα ἀπό ἐτῶν πληροφορηθῆ, ἀλλά μόνον γενικῶς καί χωρίς κάποιαν συγκεκριμένην μαρτυρίαν. Ἐπιθυμώντας νά ἔχω κάτι τό συγκεκριμένον καί ἔγκυρον, ἀπευθύνθηκα σέ σεβαστόν ἁγιορείτην ὑποτακτικόν τοῦ Γέροντος. Παραθέτω αὐτολεξεί τήν αὐθεντικήν μαρτυρίαν, τήν ὁποίαν προθύμως μοῦ ἀπέστειλε:

«Tό παιδί ζεύγους, πνευματικῶν τέκνων τοῦ Γέροντος Πορφυρίου, ἐτραυματίσθη λίαν σοβαρῶς καί οἱ ἰατροί τούς εἶπαν ὅτι ὑπέστη «ἐ.θ.»· ὡς ἐκ τούτου τούς ἐζήτησαν νά δωρήσουν τά ὄργανά του πρός μεταμόσχευσιν. Αὐτοί ἐθεώρησαν καλόν νά ἐρωτήσουν τόν Γέροντά τους καί νά πάρουν εὐλογίαν. Ὁ Γέρων Πορφύριος τούς ἀπήντησε:

- Ἕνας θάνατος ὑπάρχει. Νά δώσετε μόνον τούς κερατοειδεῖς χιτῶνες τῶν ὀφθαλμῶν.

»Δηλαδή, ὁ Γέρων ἀπηγόρευσε νά δοθοῦν ὄργανα πού θά ἐπέσπευδον τόν θάνατόν του (τοῦ παιδιοῦ), μή παραδεχόμενος τά φληναφήματα περί ἐγκεφαλικοῦ δῆθεν θανάτου».

Ἐπίσης ἱερομόναχος ἁγιορείτης, πολύ οἰκεῖος τοῦ Γέροντος Πορφυρίου, ἀπήντησε καί αὐτός στήν ἐρώτησίν μου ὡς ἑξῆς:

- Ὁ Γέροντας ἐπέτρεπε μόνον τήν λῆψιν τῶν κερατοειδῶν χιτώνων τῶν ὀφθαλμῶν, διότι, ἔλεγε, ἄλλως λογίζεται ὡς φόνος.

- Θεωρῶ τά ἀνωτέρω λίαν σαφῆ καί ἐπαρκῆ.

Γ. Ὁ Γέρων Σωφρόνιος

Γνωστός μου θεολόγος μοῦ εἶχε ἐμπιστευθεῖ ἀπό ἐτῶν ὡραιοτάτην ἀπάντησιν, τήν ὁποίαν τοῦ εἶχε δώσει ὁ μακαριστός Γέρων Σωφρόνιος εἰς ἐρώτησίν του, ἐάν ἐπιτρέπεται ἡ λῆψις ζωτικῶν ὀργάνων ἀπό «ἐ.ν.» πρός μεταμόσχευσιν. Μέ εἶχε παρακαλέσει, ὅμως, νά μήν τήν δημοσιοποιήσω, διότι έθεώρει ὅτι ἦτο δυνατόν νά διακινδυνευθῇ ἀκόμη και ἡ ὑπόστασις τῆς Ἱ. Μονῆς τοῦ Γέροντος, ἀπό πιθανήν ἀντίδρασιν τοῦ Ἀγγλικοῦ κράτους ἕνεκα τοῦ σημαντικοῦ οἰκονομικοῦ συμφέροντός του ἐκ τῶν μεταμοσχεύσεων. Καίτοι ἐθεώρησα τούς φόβους του ὑπερβολικούς –καθόσον ἔκρινα ὡς λογικόν τό νά ἐκτιμήσῃ μᾶλλον τό Ἀγγλικό κράτος τό γεγονός ὅτι ἡ ἰδία ἡ Ἱ. Μονή ἀποσιωποῦσε τήν θέσιν τοῦ Γέροντος- ἐσεβάσθηκα τήν παράκλησίν του. Νομίζω, ὅμως, ὅτι τώρα πλέον ἀποδεσμεύομαι, ὕστερα, δηλαδή, ἀπό τήν πρόσφατη ἔκδοσιν ἐπιστολῆς τοῦ Γέροντος ὑπό τῆς Ἱ. Μονῆς, στήν ὁποίαν ἤδη ἀπό τοῦ 1968, ἀπέτρεπε καί μάλιστα μέ ὀξύτατον ὕφος, ἀσύνηθες διά τό ἤπιον τοῦ χαρακτῆρος του[8].

Στή συνέχεια θά παραθέσω:

1. Ἀποσπάσματα τῆς ἐπιστολῆς τοῦ Γέροντος Σωφρονίου καί

2. Τήν πρός τόν θεολόγον ἀπάντησίν του.

1. Στήν ἐπιστολήν του, πού ἀπευθύνεται πρός τήν ἀδελφήν του Ἀλεξάνδρα, μέ ἡμερομηνίαν 11.3.1968, ἀναφέρονται καί τά ἑξῆς ἀποκαλυπτικά διά τό θέμα μας:

«Μέ τήν εὐκαιρία αὐτή θά σοῦ πῶ ὅτι μέ τόν πιό κατηγορηματικό τρόπο εἶμαι ἐναντίον τῆς μεταμοσχεύσεως τῆς καρδιᾶς. Ἐκτός τῶν ἄλλων, ἡ πράξη αὐτή βρίσκεται σχεδόν πάντοτε στά ὅρια τοῦ φόνου τοῦ δότη. Ἰδιαίτερα κατά τούς τελευταίους καιρούς τό πιό «ἐπιτυχημένο», ἀπό ἰατρική ἄποψη, πείραμα ἔγινε στή Νότια Ἀφρική…Ὅταν γίνεται λόγος γιά τόν «ζωολογικό κῆπο», τότε μπορεῖ νά ἐπιτραποῦν τέτοιες ἐγχειρήσεις. Ἴσως σοῦ φανῆ σκληρός αὐτός ὁ λόγος. Ἀλλά ἐγώ πνίγομαι ἀληθινά μέχρι φρίκης ἀπό τήν εἰκόνα τῆς ἐπικαιρότητάς μας, δηλαδή ἀπό τούς ἀτέλειωτους φοβερούς ἐκβιασμούς, τούς φόνους, πού εἶναι ἀδύνατον νά δεῖς ἀκόμη καί στόν κόσμο τῶν ἄγριων θηρίων»[9].

Νομίζω πώς ὀξυτέρα ἀπόρριψις δέν θά μποροῦσε νά καταγραφῇ . Ὅσον ἀφορᾷ τήν ἀπορίαν μερικῶν, διατί ὁ Γέρων ἀναφέρεται μόνον είς τήν μεταμόσχευσιν τῆς καρδιᾶς, εἰκάζω ὅτι εἴτε διότι τοῦ εἶχε ὑποβληθῆ σχετική εἰδική ἐρώτησις, εἴτε διότι ἀμέσως προηγουμένως στήν ἐπιστολήν του κάνει λόγο γιά τήν καρδιά, ὅπως τήν βλέπει ὁ χειρουργός, εἴτε διότι τήν ἐποχήν ἐκείνην (1968) δέν ἦσαν γνωσταί –τοὐλάχιστον στόν Γέροντα- μεταμοσχεύσεις ἑτέρων ζωτικῶν ὀργάνων. Ἀλλά πάντως εἶναι ἐξόφθαλμον –βάσει τοῦ χαρακτηρισμοῦ του ὡς «φόνου», ἀλλά καί τῆς καθόλου ἀναφορᾶς του- ὅτι ἐξ ἴσου θά ἀπέρριπτε -ἤδη ἀπό τό 1968- καί πᾶσαν ἄλλην μεταμόσχευσιν ἑτέρου ζωτικοῦ όργάνου πού θά εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα «τόν φόνον τοῦ δότη».

2. Ἡ ἀπάντησις τοῦ π. Σωφρονίου πρός τήν προαναφερθεῖσαν σχετικήν ἐρώτησιν τοῦ γνωστοῦ μου θεολόγου ἐδόθη κατά τήν διάρκεια συζητήσεώς των, περί τά τελευταῖα ἔτη τῆς ζωῆς τοῦ ὁσίου Γέροντος, στήν Ἱ. Μονήν του στό Ἔσσεξ. Ἐξ αὐτῆς θά δειχθῇ ὅτι ὁ Πατήρ διετήρει μέχρι τέλους τήν προαναφερθεῖσαν ἀρχικήν θέσιν του ἐπί τοῦ θέματος. Ἡ ἀπάντησις ἔχει ὡς ἑξῆς:

- Οἱ διακριτικοί καταλαβαίνουν ἀπό τώρα ὅτι αὐτό (δηλαδή, ἡ λῆψις ζωτικῶν ὀργάνων ἀπό «ἐ.ν.» πρός μεταμόσχευσιν) δέν μᾶς ἐπιτρέπεται. Οἱ ὑπόλοιποι θά τό καταλάβουν ἀπό τούς καρπούς (ἐξελίξεις, συνέπειες, ἀποτελέσματα).

Θεωρῶ ὅτι ἡ ἀπάντησις αὐτή εὑρίσκεται σέ πλήρη ἀντιστοιχία μέ τά δύο ἐπιχειρήματα τοῦ Γέροντος Παϊσίου στήν ἀπάντησίν του πρός τόν ἱερομόναχον Γρηγόριον (βλ. ἀνωτ.). Καί συγκεκριμένως, τό μέν πρῶτον ἐπιχείρημα ταυτίζεται μέ τά ὑπό τῶν διακριτικῶν κατανοούμενα, τό δέ δεύτερον, μέ τίς γνωστές ἐξελίξεις (καρπούς) [νομότυπες (διολισθήσεις κριτηρίων), νομιμοφανεῖς (ἐπισφαλεῖς διαγνώσεις) καί παράνομες (ἐν ψυχρῷ ἐγκληματικόν ἐμπόριον)], στίς ὁποῖες ἔχομεν ὁδηγηθῆ καί τίς ὁποῖες διέβλεπον ἀμφότεροι οἱ διορατικοί Γέροντες.

Ὁ ἐν λόγῳ θεολόγος μέ διεβεβαίωσε ὅτι τήν θέσιν τοῦ Γέροντος Σωφρονίου εἶχαν ἀκούσει, κατά τάς συζητήσεις τους μαζί του, πολλά πνευματικά παιδιά του. Μεταξύ αὐτῶν μοῦ ἀνέφερε τήν διευθύνουσα Μ.Ε.Θ. ἰατρόν Ε.Κ., ὅπως ἐπίσης καί τόν ὑποτακτικόν τοῦ Γέροντος στό Ἔσσεξ -καί νῦν ἐν Ρουμανίᾳ ἐφησυχάζοντα- ἱερομόναχον Ραφαήλ. Περί τοῦ τελευταίου δέ μοῦ ἀνέφερεν ὅτι, ἤδη ἀπό τό Ἔσσεξ, εἶχε μαζί μέ τήν ταυτότητά του καρτελλάκι μέ τήν φράσιν: «Σέ περίπτωσιν διακινδυνεύσεως τῆς ζωῆς μου οὔτε δέχομαι, οὔτε δίδω ὄργανα.

Τέλος, ἐπί τῇ εὐκαιρίᾳ, ἀναφέρω ὅτι ὁ αὐτός θεολόγος εἶχε μεταφέρει τήν ἀκόλουθον ἐρώτησιν τοῦ λογιωτάτου Γέροντος Θεοκλήτου Διονυσιάτου (κατ’ ἐξουσιοδότησίν του) πρός τούς ὑπερμάχους τοῦ «ἐ.θ.» σέ σχετικήν ἡμερίδα:

- Ὁ Θεός ἐπιτρέπει ἐπί τι χρονικόν διάστημα, πού Αὐτός ὁρίζει, τήν ταλαιπωρίαν τοῦ «ἐ.ν.» πρός κάθαρσίν του. Πῶς ἐσεῖς παρεμβαίνετε, διακόπτοντες τήν καθαρτήριον αὐτήν πορείαν καί ἀναλαμβάνοντες καί τήν ἀνάλογον εὐθύνην;

- Μοῦ ἀνέφερε δέ ὅτι «οὐδείς ἠδυνήθη ἀντειπεῖν τῇ σοφίᾳ» τοῦ ἐπιχειρήματος, ἀλλά καί ἕνεκα τοῦ κύρους τοῦ σεβαστοῦ -καί μακαριστοῦ νῦν- Ἁγιορείτου Γέροντος.

Έπιλεγόμενα

Στήν σχετικήν εἰσήγησίν του πρός τήν Ἱεράν Σύνοδον τῆς Ἱεραρχίας ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ.κ. Ἱερόθεος παρατηρεῖ εὐστοχώτατα: «Ἐπειδή ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας καθορίζεται ἀπό τήν δράση καί τήν ἐνέργεια τῶν ἁγίων καί ἐπειδή ἡ Ἐκκλησία προχωρεῖ στήν ἱστορία μέ τά βήματα τῶν ἁγίων, γι αὐτό θά περιμένουμε καί τέτοιες ἀντιδράσεις ἁγιασμένων ἀνθρώπων, γιά νά δώσουμε τό στίγμα ἀντιμετωπίσεως τοῦ προβλήματος τῶν μεταμοσχεύσεων[10].

Ὅπως ἐναργέστατα κατεδείχθη, οἱ σύγχρονοι Ἅγιοι Γέροντες Παΐσιος, Πορφύριος καί Σωφρόνιος οὔτε «δότες ὀργάνων» εἶχαν δηλώσει, ἀλλά καί σαφῶς ἀπέτρεψαν ἀπό τήν προσφοράν καί ἀφαίρεσιν ζωτικῶν ὀργάνων πρός μεταμόσχευσιν. Ἐντεῦθεν καί προκύπτει -κατά τούς λόγους τοῦ Σεβασμιωτάτου- καί τό χρέος τῶν ἁρμοδίων τῆς Ἐκκλησίας μας νά ἀκολουθήσουν πιστῶς τά «βήματα τῶν Ἁγίων μας» καί νά ἐπανορθώσουν πᾶν ἡμαρτημένον, ἐξ ἀγνοίας ἤ κατόπιν πιέσεων γενόμενον. Αὐτό, ἄλλωστε, ἔχει ἐκζητηθῆ καί ἀπό Ἱεράρχας.

Κατά ταῦτα καί ἡ εὐθύνη τοῦ μ.Γ. ἐν προκειμένῳ εἶναι βαρυτάτη. Διότι ὄχι μόνον παραποιεῖ, ἀδικεῖ καί συκοφαντεῖ τούς Ὁσίους Πατέρας, ἀλλά καί διότι διά τῆς παραποιήσεώς του, ἐκμεταλλευόμενος τό κῦρος τους, συγχίζει τούς ἀναγνώστας του (τοὐλάχιστον τούς ἁπλοϊκοτέρους) καί ὠθεῖ -τό κατ’ αὐτόν- τήν Ἐκκλησίαν πρός πεπλανημένην ὁδόν. Ἐλπίζω -καί εὔχομαι- ὅπως, συναισθανόμενος τό σφάλμα του, ἀποσύρῃ τό συντομώτερον τό βιβλίον ἐκ τῆς κυκλοφορίας, ἀλλά καί δημοσιεύσῃ καί δήλωσίν του, εἰς τήν ὁποίαν θά ἀνακαλῇ -τοὐλάχιστον- τήν ὑπ’ αὐτοῦ γενομένην στό βιβλίον του ἀμφισβήτησιν τῆς τοποθετήσεως τῶν Ὁσίων Γερόντων.

Μοναχός Ἡσαΐας
Ἱ. Κελλίον «Παναγούδα»
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

anavaseis

Η ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΦΡΑΓΚΟCΥΝΗ←«ΜΝΗΜΟΝΙΟ»→ΡΩΜΗΟCΥΝΗ

Καταντήσαμε απαίδευτοι, φραγκεμένοι ελλαδογραικοί;

Άρθρο του Ρωμανού  Ξενοφάνουc  Ανδρούτσου
      Πόσο μακράν απέχει η θεωρία της τευτονοφραγκικής, μεγαλοαστικής ευγονικής και του ταξισμού από την προτροπή του Θεανθρώπου προς τον πλούσιον νεανίσκον (Ματθ., ιθ΄ 16); Αλλά και από την επιλογή των «μωρών, των ασθενών, των εξουθενωμένων και των αγενών» ως κήρυκες του κοσμοσωτήριου έργου Του; «Βλέπετε γάρ την κλήσιν υμών, αδελφοί, ότι ου πολλοί σοφοί κατά σάρκα, ου πολλοί δυνατοί, ου πολλοί ευγενείς, αλλά τα μωρά τού κόσμου εξελέξατο ο Θεός, ίνα τους σοφούς καταισχύνη, και τα ασθενή τού κόσμου εξελέξατο ο Θεός, ίνα καταισχύνη τα ισχυρά, και τα αγενή τού κόσμου και τα εξουθενημένα εξελέξατο ο Θεός, και τα μη όντα, ίνα τα όντα καταργήση, όπως μη καυχήσηται πάσα σάρξ ενώπιον τού Θεού» (Α΄ Κορ., α΄ 26-29).
Και πόσο παραστατικά θα διετράνωνε αργότερα την ανθρώπινη φυλετική ισότητα και ο Άγιος Νήφων, επίσκοπος Κωνσταντιανής, ο οποίος, τον 4^ο αι. μ.Χ. κήρυξε ότι: «(…) όπως η Γη παράγει και άσπρα και μαύρα σταφύλια, έτσι διαμορφώνει και άσπρους και μαύρους ανθρώπους, όμως όλοι είναι παιδιά του Θεού και προορίζονται για τον παράδεισο (…)».
Πόσο διαφέρει λοιπόν η σταυρική και οδυνόμενη Ορθόδοξη βιοηθική της θυσίας, της ανυστεροβουλίας και της φυλετικής και κοινωνικής ισότητας, απ’ αυτής του Δυτικού Κόσμου όπως την σκαρφίστηκε ο εξευρωπαϊσμένος «νόμος του κάρμα» μέσω της παπικής ταξικής «θεολογίας» των «προεπιλεγμένων και προσεσωσμένων» του Άνσελμου; Αλλά και ο «ημίθεος» της Μασονίας και του «Διαφωτισμού», ο «θεμελιωτής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και… μέγας δουλέμπορος Βολταίρος μαζί με τους λοιπούς εμπνευστές και υπερασπιστές της «υπεροχής της Αρίας Φυλής», τους εμπνευστές της Κu Klux Klan, των γκούλαγκς και των Άουσβιτς, αλλά και τους συγχρόνους νατοϊκούς «εξαγνιστές»;
«“Τα στρογγυλά μάτια τους, η πλακουτσωτή μύτη τους, τα χείλια τους που είναι πάντα παχιά, τα διαφορετικά διαμορφωμένα αυτιά τους, το μαλλί στο κεφάλι τους, το μέτρο της ίδιας της νοημοσύνης τους, όλ’ αυτά  ορθώνουν  ανάμεσα σ’ αυτούς και τα άλλα  είδη  τεράστιες διαφορές”.
“Και δεν είναι άνθρωποι παρά το παράστημα του σώματος, μιας κι η ικανότητα στο να διατυπώνουν την σκέψη τους απέχει υπερβολικά πολύ από την δική μας. Τέτοιοι είναι εκείνοι που έχω δει και έχω εξετάσει. Εάν η αντιληπτικότητά τους δεν είναι τελείως διαφορετικής φύσης από την δική μας, είναι σε κάθε περίπτωση πολύ κατώτερη. Δεν είναι ικανοί στο να δείξουν οποιασδήποτε μεγάλη συγκέντρωση. Έχουν πολύ μικρή συνδυαστική ικανότητα και δεν δείχνουν ικανότητα να κατακτήσουν ούτε τα πλεονεκτήματα ούτε για τις καταχρήσεις της φιλοσοφίας μας”.
“Ένα σπουδαίο ζήτημα είναι επίσης το αν προέρχονται (οι Αφρικανοί)  από τους πιθήκους ή εάν οι πίθηκοι προέρχονται από αυτούς. Οι σοφοί μας μας έχουν πει ότι ο άνθρωπος δημιουργήθηκε κατ’ εικόνα Θεού. Να λοιπόν μια ωραία εικόνα του θείου κατασκευαστή: Μια πλακουτσωτή μαύρη μύτη με ελάχιστη ή και ανύπαρκτη νοημοσύνη. Σίγουρα θα έρθει καιρός που θα μάθουν ακόμη και αυτά τα ζώα πώς να καλλιεργούν καλά το έδαφος, να καλλωπίζουν τα σπίτια και τους κήπους τους και να γνωρίσουν τις πορείες των αστεριών: Ο οποιοσδήποτε χρειάζεται τον χρόνο του για όλα”».


Βολταίρος                  Μοντεσκιέ                   Γίββων

Oι μασόνοι συκοφάντες της Ρωμηοσύνης, γνήσια τέκνα του ανθρωποπαθούς και ρατσιστικού «Διαφωτισμού».
Αριστερά: Ο φιλόσοφος και… δουλέμπορος, Βολταίρος. Μυήθηκε στην ονομαστή μασονική στοά “Des Neuf Soeurs”, Paris, France, στις 7-4-1778 σε ηλικία 84 ετών.  Στην ίδια στοά ενετάχθη το 1777 στην οποία διαδραμάτισε ηγετικό ρόλο κι ο Αμερικανός Βενιαμίν Φραγκλίνος προκειμένου να συγκεντρώσει χρήματα για τον πόλεμο της ανεξαρτησίας της Αμερικής από τους Άγγλους.
Κέντρο: O βαρώνος Moντεσκιέ. O θιασώτης του αριστοκρατικού πολιτεύματος, πολιτικός φιλόσοφος και εμπνευστής του Νεοφιλελευθερισμού, μυήθηκε στην στοά “The Horn Tavern”, London, England, την 12-5-1730.
Δεξιά: ο στρατευμένος ιστορικός παραχαράκτης και εχθρός της Ρωμηοσύνης, Γίββων. Μυήθηκε στην μασονική στοά “Friendship no. 3”, London, England, στις 19-12-1774.
Τουλάχιστον σήμερα, οι νεοάριοι απόγονοι του Βολταίρου και του Χίτλερ, δείχνουν διατεθειμένοι να ανεχθούν την «πλακουτσωτή μύτη» αλλ’ επουδενί την «ελάχιστη ή και ανύπαρκτη νοημοσύνη» των εξουθενωμένων μεταναστών…: «“Να υποβάλλονται σε τεστ ευφυΐας όσοι επιθυμούν να μεταναστεύσουν στη Γερμανία πρότειναν μέλη του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) της Γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ (…)”. “(…) Εκτός από μία σωστή διάπλαση και επαγγελματικά προσόντα, η ευφυΐα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Είμαι υπέρ των τεστ ευφυΐας” δήλωσε ο Πέτερ Τραπ, μέλος του CDU, στην εφημερίδα Bild (…)».
Eυτυχώς όμως, που προς το παρόν, τέτοιες ακραίες φωνές δεν εισακούγονται, αλλά μάλλον δεν θα πρέπει να αισιοδοξούμε ιδιαίτερα, λόγω του πρότερου βαρέως «ποινικού μητρώου» των «πεφωτισμένων εθνών της Ευρώπης».
Και τολμούν μετά οι αμνήμονες εταίροι μας και το «Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι», να κάμουν σ’ εμάς, τους Έλληνες Ορθοδόξους, κήρυγμα περί ρατσισμού, ισότητας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σεβασμού στην ετερότητα και την διαφορετικότητα. Ή μήπως αποτελεί ιστορική ανακρίβεια, το γεγονός, ότι η Ρωμηοσύνη αγκάλιαζε και εξαγίαζε όλες τις φυλές της γης; Ότι μεριμνούσε πρωτίστως για τους αναγκεμένους, τους χωλούς, τους λεπρούς, τα «μωρά», τα «ασθενή» και τους «μακαρίους τους πτωχούς τω πνεύματι»; Γι’ «αυτά τα ζώα με την πλακουτσωτή μύτη και την ελάχιστη νοημοσύνη» και για όλους τους αδικημένους, σε αντίθεση με τον ανηλεή και απάνθρωπο φραγκοσαξωνικό υποπολιτισμό που ανέκαθεν διαπόμπευε και εξεδίωκε κάθε σωματική και διανοητική αναπηρία και κάθε θρησκευτική, φυλετική και κοινωνική διαφορετικότητα.
Οι Φραγκοσάξωνες δεν κατέδιδαν τα σχέδια της Επανάστασης του ’21 στον Σουλτάνο; Οι ίδιοι δεν συκοφάντησαν το «Βυζάντιο» και την Ορθοδοξία, κλείνοντας και τα εκατοντάδες μοναστήρια μας κατά την βαυαροκρατία;* Αυτά τα εργαστήρια παραγωγής αγίων και «αντιστασιακών» μαρτύρων που τόνωναν το φρόνημα και ξεσήκωναν τον σκλαβωμένο λαό μας;
Γιατί αποκρύβουμε επιμελώς από την μαθητιώσα και σπουδάζουσα νεολαία μας, την αξεπέραστη κοινωνική πρόνοια των λησμονημένων μας «βυζαντινών» προγόνων; Τα λεπροκομεία, τα πτωχοκομεία, τα νοσοκομεία, τα οικοτροφεία, τα γηροκομεία την φιλάνθρωπη πολιτική της Εκκλησίας μας και την σοσιαλιστική πολιτική τόσων Ρωμηών αυτοκρατόρων μας, όπως του Ρωμανού Α΄ Λεκαπηνού, του Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου, του Νικηφόρου Φωκά, του τόσο παρεξηγημένου Βασίλειου Β΄ του Βουλγαροκτόνου, του Ιωάννη Κομνηνού, του Αγίου Ιωάννη Βατάτζη κ.α., των οποίων οι «Νεαρές», ερχόντουσαν σε ευθεία ρήξη με τα συμφέροντα των πλουσίων και δυνατών!
_______________

* «(…) Λοιπόν, αν κάποιος μετά από αυτά θελήση να μάθη γιατί κατήντησε η Ορθοδοξία σ’ αυτά τα χάλια, ας διαβάση Αδαμάντιο Κοραή! Αυτός μετά την Επανάστασι του 1821 εγκαινίασε αυτή την γραμμή στην Ελλάδα. Αυτός είναι εκείνος, ο οποίος εγκαινίασε τον διωγμό εναντίον του Ησυχασμού, εναντίον του παραδοσιακού Μοναχισμού, εναντίον της Ορθοδόξου και μόνης σωστής θεραπείας της ψυχής του ανθρώπου (…)

(… ) Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι καθ’ όλην την περίοδο, που κατείχαν και κυβερνούσαν εδάφη της Ρωμηοσύνης οι Φράγκοι, ξέρανε πάρα πολύ καλά την δύναμη της Ορθοδοξίας, που ήταν και είναι η Ησυχαστική παράδοσις. Διότι η Ησυχαστική ευσέβεια ήταν εκείνη που έδινε την δύναμη στους Ορθοδόξους να αντέχουν την σκλαβιά. Γιατί; Διότι εκείνος που έχει νοερά προσευχή δεν φοβάται τίποτε, αφού μέσα στην καρδιά του έχει την μαρτυρία του Αγίου Πνεύματος, που τον πληροφορεί ότι κατέχει την αληθινή πίστι περί Θεού, καθώς και τα ορθά φρονήματα περί Θεού και είναι ο άνθρωπος αυτός σε θέσι να υπομείνη οποιαδήποτε βασανιστήρια για την Βασιλεία των Ουρανών. Αυτό το ήξεραν όχι μόνο οι Φράγκοι, αλλά και οι Τούρκοι. Οπότε ήταν γνωστό επί αιώνες ότι η δύναμις της Ορθοδοξίας είναι ο Ησυχασμός (…).
(…) Αφού λοιπόν ανιχνεύσανε οι Φράγκοι την δύναμη αυτή της Ορθοδοξίας, τι έκαναν για να την εξαφανίσουν; Έθεσαν ως στόχο τους την διάλυση του Ησυχασμού μετά την ίδρυση της Νέας Ελλάδας, δηλαδή μετά την Επανάσταση του 1821.
Και το έργο αυτό ανέλαβε ο Αδαμάντιος Κοραής. Αυτός κήρυξε πόλεμο κατά του Ησυχασμού τότε, που στόχος και των Ρώσσων και των Ευρωπαίων  μετά την Επανάσταση του ’21 ήταν η εκρίζωσις, η εκθεμελίωσις, του Ησυχασμού από την Χριστιανική Παράδοση. Έτσι φθάσαμε σήμερα στο σημείο να  θεωρούμε αυτήν την παράδοση ότι είναι μία παρονυχίδα, μία λεπτομέρεια, ένα παρελθόν φαινόμενο της Ορθοδόξου Παραδόσεως. Μάλιστα στα σχολικά βιβλία, που χρησιμοποιούνται στο Γυμνάσιο, μάθαμε ότι είναι μία αίρεσις αυτός ο Ησυχασμός, μία μηδαμινή, μία τιποτένια παράδοσις (…)».
Δυστυχώς όμως, μετά την απελευθέρωση από τους Οθωμανούς, την ιστορία της ένδοξης Ελληνορωμαϊκής Χριστιανικής μας Αυτοκρατορίας μαζί με όλην την πολιτικοδιπλωματική της προίκα, την απεμπολήσαμε, επειδή οι μασονοπροτεστάντες Όθωνες, Άρμανσμπεργκ και Μάουρερ, συνεργία των ντόπιων πολιτικάντηδων, εξαπάτησαν και εδίωξαν τους Ρωμηούς επαναστάτες και πατέρες μας για να καταντήσουν όλους εμάς, σε βάθος χρόνου, απαίδευτους  φραγκεμένους ελλαδογραικούς.
Τι δεν έκαναν οι τότε νεοκαρλομάγνοι, προκειμένου να μας αποκόψουν τον «ομφάλιο λώρο» με το ρωμέηκο Πατριαρχείο, με την ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου της ελλαδίτικης Εκκλησίας το 1833 και την ταύτισή της με το επαρχιακό εξαρτημένο κρατίδιο.
Οι Φραγκολατίνοι κι οι Φραγκοβαυαροί δεν αλλοίωσαν την Παιδεία, τον κλήρο και το εκκλησιαστικό μας φρόνημα και δημιούργησαν τις στρατιές των πνευματικών και πολιτικών γενιτσάρων μέσα από την Ουνία κι από τις αθρόες υποτροφίες που προσέφεραν στην τότε πάμφτωχη νεολαία μας, προκειμένου να την πείσουν να φοιτήσει στα, κατά Παϊσιον, ανθελληνικά «Πανεπιζήμια» των «πεφωτισμένων εθνών της Ευρώπης»; Αυτά που παρήγαγαν τους μυριάδες των ανυποψίαστων, «διαφωτισμένων» αρχοντοχωριατών, λογίων και πολιτικών εντολοδόχων των ευρωπαϊκών ανακτόρων και στοών, που μας κυβερνάνε έως τα σήμερα;
Σε πόσες ληστείες αρχαιοτήτων και χειρογράφων δεν προέβησαν πολλοί δούκες, μαρκήσιοι και κόμητες, αυτοί οι αδυσώπητοι δήθεν «φιλέλληνες» αρχαιοκάπηλοι, οι Κοκερέλ, οι Φόστερ, οι Λινκ, οι Έλγιν, οι Χάλλερ και οι Φαβέλ, οι νέοι Bέρροι, Σύλλες, Τίτοι και Καλιγούλες, κατά τη διάρκεια της οθωμανικής μας σκλαβιάς…


        

Ο μασόνος Λόρδος Έλγιν
Σύμφωνα με τον, επί 50 έτη, «Μέγα Διδάσκαλο της Μεγάλης Στοάς της Σκωτίας»,  τον 11^ο «Κόμη Έλγιν» και σημερινό μεγαλοφεουδάρχη, AlexanderThomas Bruce, ο πρόγονός  του και  «διασώστης των «Μαρμάρων του Παρθενώνα», Λόρδος Έλγιν o 7^ος , ήταν μέλος της μασονικής στοάς “St. David” no 36, Edinburgh, από το 1819, μέλος της στοάς “Naval and Military” no. 40 και της «Σκωτικής Βασιλικής Αψίδας» από το 1827 έως το 1835!
Αλλά και στην ρατσιστική καλβινιστική Αμερική, τους “greasy Greeks” – «λαδιάρηδες Γραικούς» – δηλαδή τους μετανάστες παππούδες μας, δεν τους τοποθετούσαν στα πίσω καθισματα των λεωφορείων μαζί με τους «νέγρους», μέχρι που πείστηκαν πως ανήκουν στην «Λευκή Φυλή» μετά την συμμετοχή τους στον πόλεμο της Κορέας (1950 – 1955), οπότε και τους επέτρεψαν να κάθονται στις μπροστινές θέσεις μαζί με την “White Supremacy”;
Aνέκαθεν, λοιπόν, ο εμπαιγμός και η αχαριστία τους ήσαν αμείωτες… Απόδειξη, οι ναύτες «σύμμαχοι» που έκοβαν τα χέρια όσων Ρωμηών προσπαθούσαν να ανέβουν στα «συμμαχικά» πλοία για να σωθούν κατά την πυρπόληση της Σμύρνης, η ένοχη ανοχή τους στο ανθελληνικό πογκρόμ των Κεμαλιστών στην Κωνσταντινούπολη και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο στα «Σεπτεμβριανά» του 1955 και στους διωγμούς, στην πυρπόληση και στην λεηλασία των περιουσιών των εναπομεινόντων Ρωμηών της Πόλης και όχι μόνον.

 olympia

TO XAPATZI: Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΩΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΩΝ

Ελισάβετ Α. Ζαχαριάδου

   Ελάχιστα είναι γνωστά σχετικά με την φορολογία των εκκλησιαστικών, που ζούσαν κατά την προ-οθωμανική περίοδο μέσα στα τουρκικά εδάφη. Από μία επιστολή του μητροπολίτη Εφέσου Ματθαίου γίνεται γνωστό πως γύρω στα μέσα του ΙΔ' αιώνα οι δυνάστες της περιοχής, οι Αϊδίνογλου, απαιτούσαν από αυτόν φόρους. Επίσης το 1387 οι Τούρκοι δυνάστες της Αττάλειας απαιτούσαν φόρους από τον μητροπολίτη Πέργης και Ατταλείας.²

Όπως είδαμε, στο Χρονικό του Ψευδο-Σφραντζή αναφέρεται πως ο Μωάμεθ Β' χορήγησε στον Γεννάδιο, ανάμεσα στα άλλα, το προνόμιο να είναι αφορολόγητος. Με βάση αυτήν την πληροφορία θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει πως μέσα στην Οθωμανική αυτοκρατορία ο Πατριάρχης δεν θα πλήρωνε φόρο ούτε ως άτομο, δηλαδή ως "άπιστος" υπήκοος ενός Μουσουλμάνου ηγεμόνα (ως dhimmi), ούτε ως πρόσωπο που ασκούσε λειτούργημα μέσα στην Οθωμανική αυτοκρατορία, δηλαδή ως αρχηγός της Ορθόδοξης κοινότητας. Ως άτομο, σύμφωνα με το θρησκευτικό-πολιτικό ισλαμικό σύστημα, ήταν υποχρεωμένος να καταβάλλει τους δύο ειδικούς φόρους που κάθε μη-Μουσουλμάνος υπήκοος ενός ισλαμικού κράτους όφειλε προς το κράτος, τον κεφαλικό φόρο, την djizya, και τον φόρο για την γη, το kharadj. Πρέπει αμέσως να διευκρινισθεί εδώ πως οι δύο αυτοί όροι άρχισαν από πολύ παλιά να συγχέονται στην ισλαμική νομοθεσία και να χρησιμοποιούνται εναλλακτικά.³ Ειδικότερα, ο όρος χαράτζι, δηλαδή το αραβικό kharadj⁴, που φαίνεται ότι ετυμολογικά ανάγεται στην ελληνική λέξη χορηγείο ή χάραγμα,⁵ και που αρχικά σήμαινε τον φόρο της γης ενός μη-Μουσουλμάνου, αφού γρήγορα πέρασε στην ελληνική, την λατινική και τις νεολατινικές γλώσσες κατέληξε να σημαίνει για τους Χριστιανούς γενικά οποιονδήποτε φόρο πλήρωναν οι τελευταίοι στους Μουσουλμάνους.

Αρχίζοντας από τους προσωπικούς φόρους των μη-Μουσουλμάνων, πρέπει να επισημανθεί η άποψη πως μέσα στην Οθωμανική αυτοκρατορία οι κληρικοί και οι μοναχοί ήσαν απαλλαγμένοι από την καταβολή του κεφαλικού φόρου ως το έτος 1691.⁶ Η άποψη όμως αυτή πρέπει να αναθεωρηθεί γιατί υπάρχουν μαρτυρίες που καταδεικνύουν ότι και οι κληρικοί καθώς επίσης και οι μοναχοί κατέβαλλαν djizya πριν από το έτος αυτό. Ένα οθωμανικό έγγραφο του 1427 φανερώνει πως ο μητροπολίτης Σερρών πλήρωνε χαράτζι και με τον όρο αυτό ίσως πρέπει να καταλάβουμε τον κεφαλικό φόρο.⁷ Δίπλα σ' αυτήν την αμφίβολη ίσως περίπτωση υπάρχουν ωστόσο δύο ρητές μεταγενέστερες μαρτυρίες. Η πρώτη σχετίζεται με τον ηγούμενο της Μονής της Πάτμου Μεθόδιο, που είχε διατελέσει και μητροπολίτης, και που, όπως δείχνει ένα έγγραφο του 1499, ήταν υποχρεωμένος να πληρώνει djizya.⁸ H δεύτερη αποκαλύπτει πως το 1520 οι μοναχοί του Αγίου Όρους επίσης κατέβαλλαν djizya.⁹ Στις παραπάνω περιπτώσεις πάντως ο φόρος πληρωνόταν με τρόπο ευνοϊκό, γιατί είχε θεσπισθεί να καταβάλλουν οι μοναχοί ένα χρηματικό ποσό κατ' αποκοπήν (maktu), συμφωνημένο από πριν, το οποίο πιθανότατα ήταν κατώτερο από το ακριβές πολλαπλάσιο του αριθμού των μοναχών και του καθορισμένου κεφαλικού φόρου. Η ευνοϊκή αυτή μεταχείριση οφειλόταν στην πολιτική των Σουλτάνων που πρόσφεραν την προστασία τους στην Εκκλησία και στα μοναστήρια, επειδή ήθελαν να έχουν τους Χριστιανούς υπηκόους τους με το μέρος τους.

Επιπλέον, μπορεί να θεωρείται βέβαιο πως οι εκκλησιαστικοί και οι μοναχοί ήσαν απαλλαγμένοι από ορισμένους φόρους. Μπορούμε να καθορίσουμε μερικούς από αυτούς. Στην νομική συλλογή (kanun-name) του Μωάμεθ Β' (1451-1481) και του Βαγιαζήτ Β' (1481-1512) περιλαμβάνεται ένα μπεράτι για ένα μητροπολίτη που δεν κατονομάζεται.¹⁰ Πρόκειται μάλλον για ένα τύπο εγγράφου, που υπήρχε στην σουλτανική γραμματεία για να χρησιμοποιείται, κάθε φορά που διοριζόταν ένας μητροπολίτης, και πιθανότατα ανάγεται στην περίοδο πριν από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.¹¹ Στο έγγραφο πάντως αυτό απαριθμούνται οι ακόλουθοι φόροι, από τους οποίους απαλλασσόταν ένας μητροπολίτης

- ο φόρος για το ταχυδρομείο (ulak), για την ανέγερση οχυρωματικών έργων (cerakhor),¹² για την γη (kharadj), για τις έκτακτες περιστάσεις (avariz) και για το κράτος (tekalif-i divaniye). H απαρίθμηση αυτών των πέντε φόρων υποδηλώνει ότι ο μητροπολίτης ήταν απαλλαγμένος μόνο από αυτούς και ότι συνεπώς πλήρωνε τους άλλους που ήσαν θεσμοθετημένοι αλλά δεν υπήρχε λόγος να καταγραφούν στο μπεράτι. Δεν αναφέρεται απαλλαγή από την djizya. Θα μπορούσαμε βέβαια να υποθέσουμε ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση η djizya υπονοείται με τον όρο kharadj, αυτό όμως είναι αβέβαιο, εφόσον μάλιστα σε άλλα έγγραφα αναφέρεται ρητά πως η djizya καταβαλλόταν. Επίσης, σε άλλα έγγραφα μνημονεύεται η απαλλαγή του μητροπολίτη μόνο από τους έκτακτους και τους κρατικούς φόρους.¹³ Οπωσδήποτε όμως δεν μπορεί να καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα πως αυτές και μόνο ήσαν οι φορολογικές απαλλαγές του ιερατείου μέσα στην οθωμανική επικράτεια. Γιατί είναι γνωστό πως μέσα σ' αυτή οι θεσμοί παρουσίαζαν μεγάλη ποικιλία από περιοχή σε περιοχή καθώς και από εποχή σε εποχή.

Αφού απορρίψουμε την άποψη πως οι εκκλησιαστικοί και οι μοναχοί ήσαν απαλλαγμένοι από τους προσωπικούς φόρους των μη-Μουσουλμάνων, μπορούμε, αντίθετα, να δεχτούμε πως ο Γεννάδιος και οι πρώτοι διάδοχοι του δεν κατέβαλλαν κανένα φόρο με την ιδιότητα του Πατριάρχη ούτε καν με τον τύπο κάποιου δώρου. Γιατί οι πηγές της εποχής ομόφωνα παραδίδουν πως μόνο αργότερα άρχισαν οι Πατριάρχες να πληρώνουν τους δύο γνωστούς φόρους, που τους βάρυναν, το πεσκέσι και το χαράτζι.

Όπως είδαμε, για να γίνει κανείς Πατριάρχης έπρεπε να έχει ειδικό προσωπικό έγγραφο, του τύπου που ονομαζόταν μπεράτι, από τον Σουλτάνο, κατά την παράδοση του οποίου έπαιρνε ορισμένα συμβολικά δώρα.¹⁴ Ο αποδέκτης του μπερατιού πάλι ανταπέδιδε προσφέροντας ένα δώρο στον Σουλτάνο που ονομαζόταν peshkesh. Ο περσικός αυτός όρος, ο οποίος από πολύ παλιά είχε περάσει στην τουρκική γλώσσα, πέρασε και στην ελληνική με την μορφή πεσκέσιον, και δεν αποτελούσε ονομασία φόρου αλλά σήμαινε τα δώρα ή το δώρο που προσέφερε κανείς με την ευκαιρία μιας ειδικής περίστασης, όπως, π.χ., στην περίπτωση του Πατριάρχη, την παραχώρηση ενός μπερατιού.¹⁵

Η απαλλαγή των πρώτων Πατριαρχών από φορολογικές υποχρεώσεις πιθανότατα εντάσσεται στην τεράστια προσπάθεια που κατέβαλε ο Μωάμεθ Β' για να εποικίσει την Κωνσταντινούπολη ώστε γρήγορα αυτή να καταστεί μία πρωτεύουσα αντάξια του κράτους του. Ανάμεσα στα μέτρα, που πήρε για να πραγματοποιήσει τον σκοπό του, ήταν και η παροχή φορολογικής απαλλαγής προς διάφορες κατηγορίες πολιτών, Μουσουλμάνων και Χριστιανών, τους οποίους εγκατέστησε στην Πόλη ύστερα από πρόσκληση ή και με την βία. Αναζητούσε νέους εποίκους με κριτήριο την πείρα τους σε αστικό βίο, επιλέγοντας τεχνίτες και εμπόρους. Καθώς αυτοί σε μεγάλο ποσοστό ήσαν Χριστιανοί, η παρουσία ενός Πατριάρχη θα αποτελούσε παρότρυνση προκειμένου να μετακομίσουν στην Πόλη. Ύστερα από τον επιτυχή επανοικισμό της τουρκικής πια Κωνσταντινούπολης, η πολιτική παροχής φορολογικής απαλλαγής είτε σε Μουσουλμάνους είτε σε Χριστιανούς άρχισε πρώτα να μετριάζεται και στην συνέχεια να μην τηρείται, ώσπου εγκαταλείφθηκε σταδιακά μετά το 1471, οπότε οι ανάγκες του δημοσίου ταμείου απαιτούσαν υψηλότερα έσοδα, κυρίως εξ αιτίας των ατελείωτων στρατιωτικών δαπανών που επέβαλλε ο Μωάμεθ Β'.¹⁶

Κατά την περίοδο της σταδιακής κατάργησης των φορολογικών απαλλαγών προς τους κατοίκους της οθωμανικής πρωτεύουσας έχουμε και την πρώτη μνεία για την φορολογία του Πατριάρχη. Αν και τα χρονικά καθώς και τα έγγραφα της εποχής εξιστορούν διάφορα σχετικά με αυτήν, δεν είναι απόλυτα σαφές πως άρχισε. Επειδή υπήρχαν στο Πατριαρχείο διάφορες αντιμαχόμενες παρατάξεις, άλλοι καταλογίζουν ευθύνες σε άλλους. Σ' ένα σύντομο πατριαρχικό χρονικό, π.χ., αναφέρεται ως πρώτος υπαίτιος ο Τραπεζούντιος Συμεών, που έταξε διδόναι τον αυθέντην φλωρία ω' μόνον πατριαρχεύσαι. Στις ημέρες όμως του ίδιου του Συμεών η Ιερά Σύνοδος εξέδωσε ένα έγγραφο με το οποίο καθιστούσε υπαιτίους της φορολογίας τους αντιπάλους του. Άλλες πηγές, όπως είναι επόμενο, αποδίδουν πολλές ευθύνες και στον Ραφαήλ Α'.¹⁷

Είναι πάντως βέβαιο πως η πρωτοβουλία για την φορολογία δεν οφειλόταν στον Σουλτάνο, μολονότι αυτός εκείνη την εποχή προσπαθούσε να αυξήσει τα έσοδα του κράτους του, αλλά στα άτομα που κινούνταν γύρω από το Πατριαρχείο, για τα οποία γίνεται λόγος στο προηγούμενο κεφάλαιο. Τα άτομα αυτά για να επιτύχουν τους σκοπούς τους εγκαινίασαν πρακτικές που εφαρμόζονταν στα άλλα Πατριαρχεία, τα οποία ζούσαν κάτω από ισλαμική κυριαρχία. Ήταν γνωστό στην Κωνσταντινούπολη πως οι Πατριάρχες της Ανατολής καταβάλλουν χιλιάδες φλουριά στον Μαμελούκο Σουλτάνο της Αιγύπτου για να πάρουν το υψηλό τους αξίωμα.¹⁸

Είναι ωστόσο δυνατό να σκιαγραφηθούν σε γενικές γραμμές ορισμένα από τα γεγονότα που σχετίζονται με την φορολογία του Πατριάρχη. Η χριστιανική κοινωνία της Κωνσταντινούπολης, η οποία είχε ήδη αλλάξει ριζικά με την ερήμωση του 1453 και τις διάφορες μετοικεσίες, μεταβλήθηκε περισσότερο καθώς πολλοί Τραπεζούντιοι προστέθηκαν σ' αυτήν, ύστερα από την προσάρτηση της αυτοκρατορίας των Μεγάλων Κομνηνών (1461).¹⁹ Οι Τραπεζούντιοι, που είχαν αστική παράδοση, οργανώθηκαν πολύ γρήγορα μέσα στην Κωνσταντινούπολη και μετά από πέντε περίπου χρόνια, με κίνητρο, φαίνεται, το τοπικιστικό τους πνεύμα, θέλησαν να έχουν ένα δικό τους Πατριάρχη. Πρόσφεραν, λοιπόν, στον Σουλτάνο 1.000 φλουριά για να εκθρονισθεί ο Μάρκος ο Ξυλοκαράβης, ο οποίος είχε καταλάβει τον πατριαρχικό θρόνο το 1466, και να αντικατασταθεί από τον Τραπεζούντιο Συμεών. Το γεγονός προκάλεσε, όπως ήταν επόμενο, έντονες αντιδράσεις και τότε ανέλαβε πρωτοβουλία η χήρα του Σουλτάνου Μουράτ Β' Μάρα Brankovic,²⁰ η οποία προφανώς φιλοδοξούσε να παίξει κάποιον ρυθμιστικό ρόλο στα ζητήματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Φαίνεται πως διπλασίασε το ποσό σε 2.000 φλουριά και τα πρόσφερε προσωπικά στον Σουλτάνο για να αντικατασταθεί ο Συμεών από τον προστατευόμενο της Διονύσιο, που τότε ήταν μητροπολίτης Φιλιππουπόλεως. Από τότε το ποσό των 2.000 φλουριών θεσπίθηκε να αποτελεί ένα ετήσιο φόρο προς τον Σουλτάνο και αυτό αναγράφεται στο μπεράτι με το οποίο ο Συμεών ανέβηκε στον πατριαρχικό θρόνο το 1483 για τρίτη φορά.²¹ Το έγγραφο αυτό πιστοποιεί την αξιοπιστία των χρονικών του ΙΣΤ' αιώνα ως προς το ποσό του φόρου του κατέβαλλε ο Πατριάρχης στο ταμείο του οθωμανικού κράτους.

Είναι πάντως αξιοσημείωτο ότι στο μπεράτι το οφειλόμενο αυτό ποσό δεν κατονομάζεται ως ένα ορισμένο είδος φόρου. Αναφέρεται απλώς ως ποσό κατ' αποκοπήν (maktu), ενώ στις ελληνικές πηγές αναφέρεται κυρίως με τον γενικό όρο χαράτζι. Όσο για τον φόρο που οι πηγές αναφέρουν ως πεσκέσιον, είναι πιθανό να εγκαινιάσθηκε από τον Ραφαήλ με την ευκαιρία της ενθρόνισής του, ίσως στην προσπάθειά του να ενισχύσει την θέση του καθώς είχε σφοδρή αντίδραση εκ μέρους των Ελλήνων. Η χρηματική αυτή προσφορά, που, φαίνεται, ανερχόταν στο ποσό των 500 φλουριών, πρέπει να κατανοηθεί σαν το καθιερωμένο δώρο που χάριζε αυτός που έπαιρνε ένα μπεράτι.²² Τα χρονικά του ΙΣΤ' αιώνα δυστυχώς δεν χρησιμοποιούν πάντοτε τους δύο όρους, χαράτζι και πεσκέσι, με ακριβολογία. Ωστόσο, περιέχουν μία φράση που μας επιτρέπει να παραμερίζουμε την ασάφεια που παρουσιάζουν σε άλλα σημεία τους. Με αφορμή την πατριαρχεία του Ραφαήλ υπάρχει η ακόλουθη παρατήρηση : έστερξεν ότι να δίδει τον κάθεν χρόνον εις την πόρτα του σουλτάνου χαράτζιον φλωρία χιλιάδας δύο, και το πεσκέσιον έκαμαν να δίδεται οπόταν γίνεται νέος πατριάρχης.²⁴

Από τότε θεσπίσθηκε να καταβάλλει ο εκάστοτε Πατριάρχης ένα "εφ' άπαξ" ποσό 500 φλουριών με την ενθρόνισή του, ως δώρο προς τον Σουλτάνο, το οποίο όμως, όπως αναγράφεται σαφώς στο μπεράτι του 1525, πληρωνόταν στο ταμείο του κράτους και όχι στο προσωπικό θησαυροφυλάκιο του Σουλτάνου. Ο Πατριάρχης υποχρεωνόταν να πληρώσει αυτό το ποσό και πάλι, αν ανέβαινε ένας νέος Σουλτάνος στον θρόνο, οπότε επιβαλλόταν η ανανέωση του μπερατιού του.²⁴ Επιπλέον ο Πατριάρχης υποχρεωνόταν κάθε χρόνο να καταβάλλει στο ταμείο του κράτους το κατ' αποκοπήν ποσό των 2.000 φλουριών, το λεγόμενο χαράτζι. Τα δύο πατριαρχικά μπεράτια που εκδίδονται παρακάτω επιβεβαιώνουν την πληροφορία πως το χαράτζι καταβαλλόταν την γιορτή του Αγίου Γεωργίου.²⁵

Οι αυξήσεις των φορολογικών υποχρεώσεων του Πατριάρχη προς την οθωμανική εξουσία συνεχίστηκαν με την πρωτοβουλία διαφόρων μνηστήρων του πατριαρχικού θρόνου και των υποστηρικτών τους. Ο τεχνικός όρος που απαντά στις πηγές για να δηλώσει την προσφορά υψηλότερου ποσού χαρατζιού είναι επανέβασις. Τέλος, ο Ιωαννίκιος, ο αντίπαλος του Ιερεμία Α', το μπεράτι του οποίου εκδίδεται παρακάτω, είχε ανεβάσει τον ετήσιο φόρο σε 5.000 φλουριά.²⁶ Σύμφωνα με το μπεράτι, ο Ιερεμίας Α', προκειμένου ν' ανέβει το 1525 στον πατριαρχικό θρόνο, κατέβαλε ως δώρο στον Σουλτάνο 500 νομίσματα φραγκικής κοπής (hasine-i efrendjiyye)²⁷ και το ποσό των 3.500 φλουριών ως ετήσια οφειλή. Στην περίπτωση του έχουμε ελάττωση του ετήσιου κατ' αποκοπήν ποσού, σχετικά με την οποία μας προσφέρεται μία ξεκάθαρη ερμηνεία από μία πηγή της εποχής : Αφήκε δε και ο αυθέντης εκ του χαρατζίον φλωρία χίλια, και ούτως εδέξατο τον θρόνον. Η επιτυχία αυτή του Ιερεμία ίσως να οφείλεται στον σύνδεσμό του με τον Ιμπραήμ πασά.²⁸ Και στο σημείο πάντως αυτό το έγγραφο πιστοποιεί την αξιοπιστία των χρονικών του ΙΣΤ' αιώνα σχετικά με την φορολογία του Πατριάρχη. Επίσης, και στο μπεράτι του Ιερεμία το οφειλόμενο ετήσιο ποσό αναφέρεται απλώς ως κατ' αποκοπήν (maktu) χωρίς να κατονομάζεται με ένα ορισμένο φορολογικό όρο. Αντίθετα, κατονομάζεται πεσκέσι το ποσό που καταβαλλόταν προς το σουλτανικό θησαυροφυλάκιο, το οποίο όμως δεν αναφέρεται στο μπεράτι του Συμεών. Η εξήγηση για την τελευταία αυτή παράλειψη είναι πιθανότατα ότι και αν ακόμα το πεσκέσι προσφέρθηκε για πρώτη φόρα από τον Ραφαήλ το 1475-1476, δεν είχε επισημοποιηθεί ώστε να αναφέρεται αναγκαστικά στο μπεράτι το 1483.

Επιβάλλεται μία σύγκριση ανάμεσα στο μπεράτι του 1483 και του 1525 σχετικά με τις οικονομικές παροχές του Σουλτάνου προς τον Πατριάρχη. Σύμφωνα με το αρχαιότερο έγγραφο, παραχωρείται στον Συμεών η Παμμακάριστος μαζί με δύο ακόμα εκκλησίες καθώς και με τα αμπέλια, τα σπίτια και τους μύλους, που βρίσκονταν στην περιοχή της, με την διευκρίνιση πως θα είναι ελεύθερος κι απαλλαγμένος από οποιονδήποτε φόρο γι' αυτά (muaf ve müsellem). Επιπρόσθετα παραχωρείται στον Πατριάρχη το δικαίωμα να φέρνει προμήθειες στο μοναστήρι, προφανώς της Παμμακάριστου, χωρίς να καταβάλλει τελωνιακούς δασμούς (gümrük vermeyüp müsellem ola).²⁹ Τίποτε από αυτά δεν αναφέρεται στο μπεράτι του 1525 προς τον Ιερεμία, μολονότι η Παμμακάριστος εξακολουθούσε να αποτελεί την έδρα του Πατριαρχείου.

Προφανώς δεν ίσχυαν πια οι φορολογικές απαλλαγές, οι οποίες είχαν αρχικά παραχωρηθεί, με στόχο την παρότρυνση των Ορθοδόξων Χριστιανών να μετακομίσουν στην Κωνσταντινούπολη. Εκτός από τον Πατριάρχη το οθωμανικό κρατικό ταμείο εισέπραττε φόρους, με τον τύπο του πεσκεσίου, από τους μητροπολίτες και τους επισκόπους, όταν αυτοί διορίζονταν και έπαιρναν το απαιτούμενο μπεράτι τους από τις οθωμανικές αρχές. Υπήρχαν προκαθορισμένα ποσά. Στην περίπτωση των μητροπόλεων επίσης διάφοροι μνηστήρες κάποιου μητροπολιτικού θρόνου πρότειναν στις οθωμανικές αρχές να αυξήσουν το οφειλόμενο ποσό για να εξασφαλίσουν την θέση για τον εαυτό τους. Π.χ., ο πρώτος μητροπολίτης Ναυπλίου μετά την τουρκική κατάκτηση (1540), όταν κινδύνεψε να χάσει τον θρόνο του, ανέβασε το πεσκέσι από 12 σε 30 φλουριά για να τον κρατήσει.³⁰ Τέτοιες όμως ειδήσεις σπανίζουν. Η κατάληψη ενός μητροπολιτικού θρόνου ήταν φυσικά γεγονός δευτερεύουσας σημασίας σε σχέση με την άνοδο στον πατριαρχικό θρόνο. Και οι σύγχρονοι με τα γεγονότα, ενώ έγραψαν πολλά σχετικά με το Πατριαρχείο, αγνόησαν τις μητροπόλεις. Από το μπεράτι του 1525 πληροφορούμαστε πως και οι μητροπολίτες περιοχών, που ήσαν έξω από την οθωμανική επικράτεια, πλήρωναν πεσκέσι.³¹ Σε περίπτωση που ανέβαινε στον θρόνο νέος Σουλτάνος, οι μητροπολίτες και οι επίσκοποι ήσαν υποχρεωμένοι να επιτύχουν νέο μπεράτι και συνεπώς να ξαναπληρώσουν το πεσκέσι τους. Υπεύθυνος για την καταβολή των φόρων των μητροπολιτών και των επισκόπων προς το οθωμανικό δημόσιο ήταν, όπως προκύπτει από τα δύο πατριαρχικά μπεράτια που δημοσιεύονται παρακάτω, ο ίδιος ο Πατριάρχης.

Στα αρχεία της Τουρκίας έχουν σωθεί οι σειρές των εγγράφων της υπηρεσίας των κρατικών εσόδων των προερχομένων από τους διορισμούς των διαφόρων ιεραρχών (Kalem-i mukataa-i peskopos) από τα μέσα περίπου του ΙΖ' αιώνα και πέρα. Έχει δημοσιευθεί ένας κατάλογος των ετών 1641-1651 με τις συνεισφορές των πεσκεσιών των διαφόρων μητροπόλεων και επισκοπών.³² Παρακάτω εκδίδεται ένα έγγραφο που πιστοποιεί ότι ο επίσκοπος Λέρου, Καλύμνου και Αστυπάλαιας, ο οποίος κατείχε αυτήν την θέση από τα χρόνια του Σουλτάνου Σουλεημάν, ανανέωσε το μπεράτι του με την άνοδο στον θρόνο του Σουλτάνου Σελήμ Β' και πλήρωσε ξανά το εθιμικό του δώρο (adet-i pishkesh), που ανερχόταν στο ποσό των 10 φλουριών. Τα ίδια περίπου χρόνια ο επίσκοπος της Κασσάνδρειας πλήρωνε επίσης για πεσκέσι 10 φλουριά.³³

Όπως ήταν φυσικό, η οικονομική υπηρεσία, που είχε επικεφαλής τον ντεφτερντάρη (defterdar),³⁴ η οποία εισέπραττε τον φόρο, ήταν αυτή που εξέδιδε τα μπεράτια. Οι ανώνυμοι χρονογράφοι του ΙΣΤ' αιώνα, αν και παρέχουν αποσπασματικές πληροφορίες, είναι φανερό πως ήσαν άριστα ενημερωμένοι σχετικά μ' αυτήν. Μας πληροφορούν πως όταν ξαναέγινε ο Συμεών Πατριάρχης, υποχρεώθηκε να καταβάλει δύο χιλιάδες φλουριά, γιατί ο προϊστάμενος της οικονομικής υπηρεσίας αρνήθηκε να εισπράξει μόνο χίλια επειδή ευρέθησαν γεγραμμένα χιλιάδες δύο του κυρ Διονυσίου, ο οποίος ήταν ο προκάτοχός του.³⁵ Άλλη παραλλαγή του χρονικού διευκρινίζει για την ίδια περίπτωση πως το ποσό αυτό ήταν γραμμένο στο κατάστιχον της βασιλείας³⁶ που ασφαλώς αποτελεί μετάφραση του όρου defter-i hakani των εγγράφων μας. Τέλος, υπάρχει και η διευκρίνιση σχετικά με τον κανονισμό της οικονομικής υπηρεσίας ως προς τα ποσά των φόρων - τοιαυτην γαρ έχουσι την συνήθειαν, ίva έλαττον ου γραφή μη ζητώσιν, αλλά και πλέον³⁷

Είναι γνωστό πως από τα μέσα του IH' αιώνα και πέρα υπήρχε ένα ειδικό γραφείο για την είσπραξη των φόρων των ιεραρχών, το οποίο ανήκε πάντα στην οικονομική υπηρεσία και το οποίο είχε ως διευθυντή ένα χότζα, αρχιγραμματέα, υφιστάμενο του ντεφτερντάρη και ταυτόχρονα υφιστάμενο του εκπροσώπου του μεγάλου βεζίρη.³⁸ Με άλλα λόγια το γραφείο αυτό ήταν κάτω από τον άμεσο έλεγχο της υπηρεσίας του μεγάλου βεζίρη. Δεν είναι γνωστό αν η γραφειοκρατική αυτή διάρθρωση ήταν η ίδια κατά τον ΙΕ' και τον ΙΣΤ' αιώνα.

---

1. Βλ. παραπάνω, σ. 54.

2. TREU, Matthaios, σ. 55 · πρβλ. VRYONIS, Decline, σ. 346, υποσ. 279 • Μ.Μ. Acta, II, σ. 92.

3. LOKKEGAARD, Islamic Taxation, σ. 81-87· Α. ABEL, La Djizya : tribut ou rançon ?, Stuhl, 32 (1970) 5-19· ABDAL ΑΖΙΖ DURI, Notes on Taxation in Early Islam, JESHO, 17 ( 1974) 136-144· βλ. και παραπάνω, σ. 22, υποσ. 5.

4. MORAVCSIK, Byzantinoturcica, τ. II, σ. 340-341.

5. Ρ. SCHWARZ, Die Herkunft von arabisch harag (Grund-) Steuer, Der Islam, 6 (1916) 97-99 · πρβλ. ωστόσο και Ρ. Β. GOLDEN, Vyxod : Aspects of Medieval Eastern Slavic-Altaic Culturo-Linguistic Relations, AEMA, 7 (1987-1991) 83-101.

6. Την άποψη αυτή διατυπώνει ο Η. INALCIK, ΕΙ2, λήμμα djizya αλλά με κάποια επιφύλαξη.

7. Β. NEDKOV, Osmanoturska Diplomatika u Paleografìa, Σόφια 1972, τ. II,σ.16.

8. ΖΑΧΑΡΙΑΔΟΥ, Συμβολή, σ. 217-220.

9. Η. W. LOWRY, A Note on the Population and Status of the Athonite Monasteries under Ottoman Rule (ca. 1520), WZKM, 73 (1981) 128, 134-135· είναι σκόπιμο να ειδοποιηθεί ο αναγνώστης πως ο συγγραφέας του άρθρου στις σ. 133-134, όπου εκδίδει ένα έγγραφο με τους αριθμούς των μοναστηριών και των μοναχών, είχε την ατυχία να μεταγράψει την λέξη bab, που σημαίνει ίδρυμα, ως hane, που σημαίνει νοικοκυριό. Τα νοικοκυριά, όπως όλοι ξέρουν, προϋποθέτουν γυναίκες που ποτέ δεν έγιναν δεκτές στον Άθω.

10. BELDICEANU, Actes, τ. Ι, σ. 137· πρβλ. INALCIK, Patriarch, σ. 418-419.

11. Βλ. περισσότερα στην σ. 150.

12. Οι cerekhor ήσαν έκτακτα βοηθητικά σώματα του στρατού που τα αποτελούσαν άνδρες μη-Μουσουλμάνοι, των οποίων τα έξοδα καλύπτονταν από ειδικό φόρο. Ένας μητροπολίτης ήταν απαλλαγμένος από αυτόν τον φόρο. Βλ. INALCIK, Der Islam, 43 (1967) 151 και πρβλ. V. L. MENAGE, Edirne'li Rûhi'ye atfedilen Osmanli tarihinden iki parça, I.H.Uzunçar§ili'ya Armagan, Άγκυρα 1976, σ. 325· επίσης P. FODOR, The Way of a Seljuq Institution to Hungary : the Cerehor, AcOrHung, 38 (1984) 367-399.

13. INALCIK, Fatih devri, σ. 151, 159.

14. INALCIK, Archival Material, σ. 447. Βλ. και παραπάνω, σ. 47.

15. MORAVCSIK, Byzantinoturcica, τ. II, σ. 255. Α. Κ. S. LAMBTON, ΕΙ2,λήμμα pishkaslv Ιστορία, σ. 43 : πεσκέσιον, τουτέστι δώρον οτε νεωστί πατριάρχης γίνεται., και σ. 200 πεσκέσιον ήτοι κανίσκιον πρβλ. GALLOTTA, Venise et l'empire ottoman, σ. 115 · INALCIK, Patriarch, σ. 422. 

16. INALCIK, Istanbul, σ. 241-245.

17. LAURENT, Premiers patriarches, σ. 233· ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ, Ιερός Κώδιξ, σ.90, 94· Έκθεσις, σ. 32 · Ιστορία, σ. 127.

18.ΣΥΡΟΠΟΥΛΟΣ,σ. 122.

19. Σχετικά με την παρουσία Τραπεζουντίων στην οθωμανική πρωτεύουσα βλ. και την ουσιωδέστατη βιβλιοκρισία του Ο. ΛΑΜΨΙΔΗ, ΑΚΜΣ, 7(1988-1989) 316-319.

20. Βλ. παραπάνω, σ. 69-70.

21. Βλ. παρακάτω, εγγρ. 1 • πρβλ. και Α. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ-ΚΕΡΑΜΕΥΣ, Περί της τρίτης πατριαρχείας Συμεών του Τραπεζουντίου, ΔΙΕΕΕ, 3 (1889) 485.

22. Βλ. παραπάνω, σ. 47· πρβλ. πάντως και Β. Κ. ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ, Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ραφαήλ Α' και το πατριαρχικόν χαράτσιον, Νέος Ποιμήν, 1 (1919)333-339.

23. Ιστορία, σ. 112. Στο σημείο αυτό επιβάλλονται μερικές διευκρινίσεις σχετικά με αυτά που γράφει ο Π. ΚΟΝΟΡΤΑΣ, Οθωμανική κρίση, σ. 56, 59, 61 · ο συγγραφέας δεν επέτυχε την σωστή κατανόηση των δύο όρων με αποτέλεσμα να παραθέτει μία εντυπωσιακή αυξομείωση του πεσκεσιού, που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, ώστε να μην ευσταθούν οι δύο πίνακες του. Το ότι το πεσκέσι κατά το πρώτο μισό του ΙΣΤ' αιώνα ήταν 500 φλουριά φαίνεται σαφέστατα από το μπεράτι του 1525, το οποίο ο κ. Κονόρτας έχει χρησιμοποιήσει και στην διατριβή του.

24. Βλ. παρακάτω, έγγραφο 10 · INALCIK, Patriarch, 423.

25. Ιστορία, σ. 171. Η γιορτή του Αγίου Γεωργίου ίσως να ήταν προθεσμία καταβολής φόρου και για τους Αγιορείτες, αν κρίνουμε από το σημείωμα που διασώθηκε σε ένα κώδικα : η εις τον Φεβρουάριον μήνα έρχονται οι Αγιορίται μετά του αυθεντικού χαρατζίου δια ξηράς ή τον Άπρίλιον βλ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ-ΚΕΡΑΜΕΥΣ, IB, i.V, σ. 43. Η λατρεία του Αγίου Γεωργίου είχε διαδοθεί και ανάμεσα στους Τούρκους- βλ. Α. Y. OCAK, XIII.-XV. yüzyillarda Anadolu'da Türk-Hiristiyan dinî etkile§imler ve Aya Yorgi (Saint Georges) kültü, Belleten, 55 (1991) 661-673. Για την γιορτή του Αγίου, που ήταν και είναι μέρα με ξεχωριστή σημασία για τους βαλκανικούς λαούς, βλ. G. SCHUBERT, Der Heilige Georg und der Georgtag auf dem Balkan, ZfB, 25 (1985) 80-105.

26. Για τις αυξήσεις των οφειλών του Πατριάρχη προς τον Σουλτάνο βλ. Ιστορία, σ. 40, 42, 43, 104, 106, 112, 116, 127, 136, 139, 154. Στο χρονικό σημείωμα, που εξέδωσε ο LAURENT, Premiers patriarches, σ. 233-234, τα στοιχεία σχετικά με τις οφειλές παρουσιάζουν μερικές μικροδιαφορές που δεν αξίζει, νομίζω, να αναλυθούν.

27. FEKETE, Siyakat, τ. Ι, σ. 238-239· για τα οθωμανικά χρυσά νομίσματα, τα φλουριά, βλ. Ν. BELDICEANU - IRENE BELDICEANU-STEINHERR, Les informations les plus anciennes sur les florins ottomans, A Festschrift Presented to Ibrahim Artuk on the Occasion of the 20th Anniversary of the Turkish Numismatic Society, Istanbul 1988, σ. 49-64.

28. Έκθεσις, α. 77.

29. Παρακάτω, έγγραφο 1.

30. ΖΑΧΑΡΙΑΔΟΥ, Διονύσιος Β', σ. 152.

31. Παρακάτω, έγγραφο 7.

32. INALCIK, Archival Material, σ. 441-444.

33. Παρακάτω, έγγραφα 9 και 10. Ας παρατηρηθεί εδώ πως τα ποσά που πλήρωναν ως πεσκέσι οι επίσκοποι της Λέρου και της Κασσάνδρειας, αλλά ακόμα και τα 6 φλουριά της Καρπάθου, είναι μεγάλα σε σύγκριση με το πεσκέσι των πέντε φλουριών που πλήρωνε ο Σέρβος μητροπολίτης το 1582· αλλά αυτός ανήκε  σε άλλο Πατριαρχείο· βλ. BOSKOV-BOJANIC, σ. 206.

34. MORAVCSIK, Byzantinoturcica, τ. Π, σ. 118, 307.

35. Έκθεσις, σ. 31.

36. Ιστορία, α. 112.

37. Ιστορία, σ. 42.

38. INALCIK, Archival Material, σ. 440.

.egolpion.