ΡΩΣΙΚΟΣ ΕΘΝΟΦΥΛΕΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

==========

Η πιο επικίνδυνη πλευρά του Ρωσικού εθνοφυλετισμού δεν αφορά τις φιλοδοξίες για το “πρωτείον” στην Εκκλησία από το Πατριαρχείο Ρωσίας τη λεγόμενη “Τρίτη Ρώμη” ή “Αγία Ρωσία”, όπως αρέσκεται επ’ εσχάτων να αυτοπροσδιορίζεται.

Το πιο επικίνδυνο στοιχείο του Ρωσικού εθνοφυλετισμού είναι η θεολογία που διατύπωσε ο Αλέξης Χομιακώφ ένας Ρώσος πανσλαβιστής διανοούμενος, ο οποίος ήταν εμποτισμένος -μέχρι μυελού οστέων - από το πνεύμα του Σχολαστικισμού και του Πανσλαβισμού και ο οποίος απέρριπτε την πατερική θεολογία και αναζητούσε να δημιουργήσει ένα τρίτο θεολογικό σύστημα πέραν από τους Πατέρες. Με άλλα λόγια “μεταπατερικό”!

Σ’ αυτό το “μεταπατερικό” θεολογικό σύστημα εντοπίζονται οι πιο ουσιαστικές διαφωνίες μας με τον Πανσλαβισμό και την λεγόμενη “Αγία Ρωσία”.

ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΑΕΙΜΝΗΣΤΟΥΣ ΦΛΩΡΟΦΣΚΙ ΚΑΙ ΡΩΜΑΝΙΔΗ

___________________

Οφείλουμε μεγάλη ευγνωμοσύνη στον π. Γεώργιο Φλωρόσφκι, που επεσήμανε τις αιρετικές αυτές τάσεις και μίλησε για την εν Χριστώ πρόσληψη της Ελληνικής φιλοσοφίας και τις Ελληνικές κατηγορίες της σκέψης. Θέσεις τις οποίες ορισμένοι μικρόψυχοι και μικρόνοες δικοί μας ταυτίζουν με τον Ελλαδικό εθνικισμό.!!!

Οφείλουμε όμως βαθύτατη ευγνωμοσύνη και στον π. Ιωάννη Ρωμανίδη ο οποίος μας ανέπτυξε κατά πλάτος και εις βάθος αυτές τις επισημάνσεις του αείμνηστου π. Γεώργιου Φλωρόφσκι και τις ενέταξε στην ευρύτερη Παράδοση των Ρωμαίων (Ρωμιών) Πατέρων της Εκκλησίας, την οποία παράδοση ορισμένοι παρεξηγούν ως Ελληνικό εθνοφυλετισμό.!!!

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΙΣΙΝΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΗ ΨΗΛΑΦΗΤΗ

____________

Δυστυχώς - ακόμη και σήμερα - η λεγόμενη “Παρισινή σχολή” εξακολουθεί να επηρεάζει αρνητικά τα θεολογικά μας πράγματα παρά την επισήμανση των κακόδοξων φρονημάτων των εκπροσώπων της από τους αείμνηστους π. Γεώργιο Φλωρόφσκι και π. Ιωάννη Ρωμανίδη.

Ακόμη και σήμερα εξακολουθούν να εμπνέονται θεολόγοι (κληρικοί και λαικοί) από τη θεολογία των Σμέμαν, Μέγιεντορφ και Παύλου Ευδοκίμωφ παρά τις καθαρά αντιασκητικές και αντιευαγγελικές προσεγγίσεις τους για το γάμο, που αντιφάσκουν απροκάλυπτα την πατερική διδασκαλία, παρά τις ρωσόφιλες εθνοφυλετικές θέσεις τους - τις οποίες πολλές φορές κρύβουν πίσω από το προσωπείο της “Αμερικανικής Ορθοδοξίας” (άλλο εθνοφυλετικό εξάμβλωμα) και παρά τις καθαρά προτεσταντικές πεποιθήσεις τους ότι ο ορθόδοξος χαρακτήρας της λατρείας της Εκκλησίας διεστράφη στο Βυζάντιο και γι’ αυτό - κατά τον π. Αλέξανδρο Σμέμαν - είναι ανάγκη να επανεύρει την πρωτοχριστιανική του καθαρότητα!

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΛΙΓΟΥΡΗΔΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΒΥΛΩΝΙΟ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ

__________

Εξ ού και ο π. Βασίλειος Θερμός μιλά για “Βυζαντινολιγούρηδες”, αλλά και άλλοι οι οποίοι έχουν την ιταμότητα να αναφέρονται στους Σμέμαν και Μέγιερντορφ ως τους ελευθερωτές μας από την Βαβυλώνιο αιχμαλωσία.!!!

Οσοι συγκαριθμούν τους Μέγιεντορφ και Σμέμαν στους ελευθερωτές της ορθοδόξου θεολογίας από το σχολαστικισμό ξεχνούν να αναφέρουν κάτι πολύ σημαντικό. Η έξοδος από τη Βαβυλώνιο αιχμαλωσία δεν μας οδηγεί στην Γη της Επαγγελίας της πατερικής θεολογίας αν συλληφθεί αιχμάλωτη στα δίχτυα της “Νεορθοδοξίας” της “Παρισινής σχολής”, η οποία κάθε άλλο παρά άμοιρη σχολαστικών επιδράσεων είναι.

Οι δικοί μας διαβόητοι μεταπατερικοί θεολόγοι του Βόλου είναι πνευματικά τέκνα αφενός μεν της “Παρισινής” θεολογίας και αφ’ ετέρου της “φιλελεύθερης” (“liberal”) θεολογίας των αείμνηστων Αγουρίδη, Νησιώτη την οποία εκφράζει κατεξοχήν αυθεντικά στις μέρες μας ο Καθηγητής κ. Πέτρος Βασιλειάδης.

Αυτές ακριβώς τις ουσιαστικές αλήθειες επισημαίνει ευσύνοπτα - αλλά όπως πάντοτε καίρια - ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος στο άρθρο που ακουλουθεί, αλλά και ένα ωραίο σχόλιο που εντόπισα στον ιστοχώρο.

*****

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΤΑΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ;

Του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ιεροθέου

================

Η θεολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι η προφητική, αποστολική και πατερική θεολογία και γι’ αυτό δεν μπορεί να αποδοθή με άλλους όρους, όπως μεταπροφητική, μετααποστολική και μεταπατερική, ούτε βέβαια και με τον όρο μεταορθόδοξη. Συνήθως, άλλα ουμανιστικά ρεύματα λαμβάνουν τέτοια ορολογία, όπως νεωτερική και μετανεωτερική εποχή.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας είναι διάδοχοι των Αποστόλων στην θεολογία και την πράξη, μετέχουν της ίδιας αποκαλυπτικής εμπειρίας. Βεβαίως, οι Πατέρες της Εκκλησίας για να διαφυλάξουν την αποκαλυπτική εμπειρία από τις αλλοιώσεις των αιρετικών και να καθοδηγήσουν τους Χριστιανούς, χρησιμοποίησαν την ορολογία της εποχής τους, για να εκφράσουν την ίδια παράδοση που είχαν, χωρίς να την αλλοιώσουν.

Έτσι, η δογματική ορολογία καθιερώθηκε από τις Οικουμενικές Συνόδους και έγινε πια μέρος της παραδόσεως, οπότε κανένας «νέος Πατέρας» δεν μπορεί να την παραθεωρήση ή να την παρακάμψη. Οπότε, δεν μπορεί να γίνη λόγος για μεταπατερική θεολογία. Διαφορετικό είναι το θέμα όταν αντιμετωπίζουμε τα σύγχρονα ρεύματα μέσα από την ορθόδοξη θεολογία που δεν μπορεί να αποκληθή «μεταπατερική» και δεν αναφέρεται στην αλλαγή των δογμάτων.

Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΧΟΜΙΑΚΩΦ

___________

Η λεγόμενη μεταπατερική θεολογία συνδέεται με τις θεωρίες τού Ρώσου Αλέξη Χομιακώφ (1804-1860), ο οποίος στην εποχή του έπαιξε σημαντικό ρόλο στα ρωσικά θεολογικά γράμματα. Δεν είναι κατάλληλος ο χώρος για να αναπτυχθούν οι απόψεις του, αλλά μόνο να σημειωθή ότι σύμφωνα με τον Χομιακώφ, οι Πατέρες της πρώτης χιλιετίας ομίλησαν στην εποχή τους, και έχουν αξία, αλλά η σχολαστική θεολογία (9ος-13ος αιώνας) υπερέβη την πατερική θεολογία, όπως και η μεταγενέστερη ρωσική θεολογία ξεπέρασε και τις δύο προηγούμενες (πατερική και σχολαστική). Το λάθος του Χομιακώφ είναι ότι συνέδεσε στενά την Ορθοδοξία με τον πολιτισμό. Όμως η ορθόδοξη θεολογία παράγει πολιτισμό, αλλά δεν είναι πολιτισμός.

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΧΟΜΙΑΚΩΦ

_________

Πάντως, η θεωρία του Αλέξη Χομιακώφ επηρέασε κατά διαφόρους βαθμούς τους Ρώσους θεολόγους της Διασποράς στο Παρίσι και γι' αυτό σήμερα γίνεται λόγος για «μεταπατερική» θεολογία. Ο Ρώσος φιλόσοφος Kireevski (Κιρεέφσκι) και φίλος του Χομιακώφ, έλεγε: «Είναι αδύνατον νά ανανεωθή η φιλοσοφία των Πατέρων στην μορφή που είχε κατά την εποχή τους. Αυτή απαντά σε ερωτήματα της εποχής και του πολιτισμού μέσα στον οποίο αναπτύσσεται». Ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης γράφει ότι «ο Χομιακώφ συμφωνεί και με την παρατήρηση του φίλου του για την ανάγκη να αναπτυχθή μια Ρωσο-Χριστιανική φιλοσοφία, η οποία να απαντά στις κοινωνικές και θρησκευτικές απαντήσεις της σύγχρονης κοινωνίας».

Ο π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΛΩΡΟΦΣΚΙ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΚΕΨΗΣ

___________

Ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκι έχοντας υπ’ όψη του αυτή την θεολογία έκανε λόγο για «επιστροφή στούς Πατέρες», δηλαδή «επιστροφή στις πατερικές πηγές και στα πατερικά θεμέλια», και μέσα από την προοπτική αυτή ομιλούσε για τις λεγόμενες ελληνικές κατηγορίες σκέψεως που δεν μπορούμε να υπερβούμε.

Έγραφε: «Η απομάκρυνση από τον Χριστιανικό Ελληνισμό δεν είναι καθόλου πρόοδος, αλλ' οπισθοδρόμηση, επιστροφή προς τα αδιέξοδα και τις αμηχανίες του άλλου Ελληνισμού, εκείνου που δεν είχε μεταμορφωθή και από τον οποίον δέν υπήρχε καμμιά διέξοδος, παρά μόνον μέσω της πατερικής ολοκληρώσεως». Άν δεν δούμε τις απόψεις του π. Γεωργίου Φλωρόφσκι μέσα από την προοπτική αυτή, ότι δηλαδή δεν συμφωνούσε με τις απόψεις των Ρώσων εμιγκρέ, τον αδικούμε.

Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

__________

Αυτό το γνωρίζει ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, γι’ αυτό στόν χαιρετισμό του στο γνωστό συνέδριο στην Θεολογική Ακαδημία του Βόλου, αφού αναφέρθηκε στο ότι η θεολογία της Εκκλησίας δεν μπορεί νά αγνοή τον σύγχρονο πολιτισμό, γράφει: «Το μέλλον ανήκει εις μίαν αυθεντικήν "πατερικήν" θεολογίαν, πέραν από τον νεοπατερισμόν και τον μεταπατερισμόν, εις μίαν εκκλησιαστικήν θεολογίαν, η οποία ζωογονείται από την έντασιν μεταξύ του "ήδη" και του "όχι ακόμη" της Βασιλείας του Θεού».

ΟΥΤΕ ΜΕΤΑΠΑΤΕΡΙΚΗ, ΟΥΤΕ ΝΕΟΠΑΤΕΡΙΚΗ

___________

Η ορθόδοξη θεολογία είναι εκκλησιαστική, δηλαδή φωνή τής Εκκλησίας, και οι Πατέρες ομιλούσαν και ομιλούν αυτήν την γλώσσα. Οπότε, δεν μπορεί να υφίσταται ο όρος «νεοπατερική», «μεταπατερική» θεολογία, αφού η ορθόδοξη θεολογία είναι προφητική, αποστολική καί πατερική καί οπωσδήποτε εκκλησιαστική.

ΠΗΓΗ:

«Εκκλησιαστική Παρέμβαση» Απρίλιος 2011

Ακτίνες

*****

ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΙΣΙΝΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

_______________

Έχουμε την λεγόμενη "Μεταπατερική Θεολογία", από την "Ρωσική Ακαδημαϊκή Θεολογία", που ξεκίνησε από Ρώσους θεολόγους από πολύ παλιά και έκανε και κάνει μεγάλη ζημιά στην Ορθοδοξία:

Αυτή είναι η Θεολογία, που αναπτύχθηκε από διάφορους Ρώσους θεολόγους στη Δύση, οι οποίοι κατέφυγαν σ’ αυτή, αντιδρώντες στις εκκλησιαστικές μεταρρυθμίσεις του Μ. Πέτρου. Κύριο κέντρο της αντίδρασης αυτής ήταν το Θεολογικό Ινστιτούτο του αγίου Σεργίου στο Παρίσι, γι’ αυτό και η τάση αυτή έλαβε το όνομα Παρισινή θεολογία και κοίταξε να παντρέψει τα υπαρξιακά προβλήματα των δυτικών με την Πατερική θεολογία.

Η Παρισινή αυτή θεολογία στη προσπάθειά της να υπερβεί την Πατερική θεολογία και αφού ανέπτυξε την περίεργη άποψη, ότι οι Ρώσοι θεολόγοι προχώρησαν ακόμη περισσότερο στη θεολογία των Ελλήνων και Ρωμαίων Πατέρων, διατύπωσε εσφαλμένες θεωρίες, περί του ανθρωπίνου προσώπου και προσπάθησε να βρει αντιστοιχίες του Τριαδικού Θεού με την Εκκλησία, την κοινωνιολογία, την παιδεία κ.λπ. τόλμησε δε να βάλει το δόγμα της αγίας Τριάδας στις οικογενειακές, ακόμη δε και στις συζυγικές σχέσεις!

Έτσι, η Παρισινή θεολογία προσπαθεί να θεολογήσει –όπως ακριβώς κάνει η παπική θεολογία-χρησιμοποιώντας τη λογική, τη φιλοσοφία και υπερβαίνοντας τόσο την ορολογία, όσο και τον τρόπο της Πατερικής θεολογίας। Η Παρισινή θεολογία θεωρεί, ότι προχώρησε ακόμη πιο πέρα από την Πατερική θεολογία, είναι ανώτερη από την Πατερική Παράδοση και θεωρεί τον εαυτό της ως νεοπατερική παράδοση, πράγμα εξαιρετικά επικίνδυνο. Ακολουθώντας αυτή την αντίληψη, η Παρισινή θεολογία, μετετράπη τελικά σε μια σχολαστική και φιλοσοφούσα θεολογία και έτσι απομακρύνθηκε από τις βασικές προϋποθέσεις της Πατερικής θεολογίας, ακολούθησε δηλ. την ίδια πορεία της δυτικής παπικής σκέψης στην απομάκρυνσή της από τη Θεολογία των Πατέρων της Εκκλησίας.

panayiotistelevantos.