Θεός παις εστι

Παίρνω ἀφορμὴ γιὰ τὸ κείμενο αὐτὸ ἀπὸ μερικὲς εἰκόνες τῆς ἁγίας Τριάδας ποὺ περιέχουν ἀνθρωπομορφικὴ παράσταση τοῦ Θεοῦ Πατρός. Εἶναι ἀλήθεια πὼς τέτοιες εἰκόνες σπανίζουν, ἀλλὰ πάντως ὑπάρχουν, καὶ εἰκονίζουν τὸν Θεὸ Πατέρα γηραιό, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος εἰκονίζεται σὲ ἀνδρικὴ ἡλικία (Χριστὸς Παντοκράτωρ).

Ἐφόσον μόνο μέσα ἀπὸ τὸν Χριστό, ὅπως προειδοποιοῦν καὶ ἡ Γραφὴ ἀλλὰ καὶ οἱ μεταγενέστεροι Πατέρες, μπορεῖ κανεὶς νὰ δεῖ τὸ πρόσωπο τοῦ Πατρός, ἡ ἀνθρωπομορφικὴ ἀπεικόνιση τῆς Πατρικῆς ὑποστάσεως εἶναι οὕτως ἢ ἄλλως ἀπαράδεκτη. Παρ’ ὅλα αὐτά, ἐὰν κάποιος ἐπέμενε ὁπωσδήποτε νὰ προβεῖ στὸ ἀτόπημα, πιστεύω πὼς δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ ἀποδώσει τὴν πατρικὴ ὑπόσταση σὲ γεροντικὴ ἡλικία. Τέτοια ἀπόδοση ἔχει ὡς πρότυπο ὄχι τὴν ἁγία Τριάδα, γιὰ τὴν ὁποία ζητεῖται καὶ ἡ ἀπεικονιστικὴ μεταφορά, ἀλλὰ τὴν ἀνθρώπινη οἰκογένεια. Στὴν ἀνθρώπινη οἰκογένεια ὁ πατέρας εἶναι γηραιότερος τοῦ υἱοῦ - ἀλλὰ συμβαίνει τὸ ἴδιο καὶ στὴν ἁγία Τριάδα; Ἔστω μόνο ἡ ἀχρονικότητα τῆς θείας ὑπάρξεως θὰ ἔπρεπε νὰ ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴν μεταφορὰ τῆς ἀνθρώπινης τάξης στὴν Θεότητα, ὅμως ὑπάρχουν καὶ ἄλλοι λόγοι.

Στὴν πατρικὴ ὑπόσταση ταιριάζει, μεταφορικὰ πάντα, ἡλικία μικρότερη ἀπὸ αὐτὴν τοῦ Χριστοῦ Παντοκράτορος. Μοιάζει παράδοξο, ἂν παραμένουμε ἐγκλωβισμένοι σὲ ἀνθρωπομορφικὲς τάξεις, ὅμως δὲν εἶναι. Δὲν ἦταν παράδοξο γιὰ τὸν Ἡράκλειτο νὰ δηλώσει ὅτι “αἰὼν παῖς ἐστι”, - κι ἐφόσον ὁ χρόνος ἀπορρέει ἀπὸ τὸν Θεό, ἄρα καὶ Θεὸς παῖς ἐστί! Ποιός, ἂν ὄχι ἕνα παιδί, καὶ μάλιστα πρὸς τὴν ἡλικία τοῦ μωροῦ μᾶλλον παρὰ τοῦ ἐφήβου, θὰ ἔφτιαχνε ὅλες αὐτὲς τὶς τρελὲς ποικιλίες θαλάσσιων, ἱπτάμενων καὶ ἐπίγειων ὄντων!, ὅλα αὐτὰ τὰ παράδοξα πλάσματα χρωμάτων, σχημάτων καὶ ἐξαρτημάτων, ποὺ ἡ πιὸ τρελὴ ἀνθρώπινη φαντασία δὲν θὰ μποροῦσε ποτὲ νὰ συλλάβει;!

Ἀπίστευτης σοφίας ἡ πατρικὴ ὑπόσταση, καὶ παιδική! - ἂν κάποιος ἐπέμενε νὰ τὴν ζωγραφίσει, κάτι ποὺ δὲν θὰ συνιστοῦσα σὲ καμμιά περίπτωση.

http://hellenism.byzantinewalls.org/